Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου για το 2018 είναι από τη Δευτέρα 23 Απριλίου η Αθήνα και ο δήμαρχος Αθηναίων κ. Γιώργος Καμίνης παρουσίασε τους άξονες και τη φιλοσοφία της διοργάνωσης, που με περισσότερες από 250 εκδηλώσεις θα φέρει την Αθήνα για ένα χρόνο στο παγκόσμιο επίκεντρο του χώρου του βιβλίου.
Σε συνέντευξη Τύπου στο Δημαρχιακό Μέγαρο της Αθήνας, ο κ. Καμίνης έκανε λόγο για μία πολύ μεγάλη διάκριση για την Αθήνα, που επελέγη από την UNESCO σε ένα θεσμό που ξεκίνησε το 2001 και τα εγκαίνια θα γίνουν τη Δευτέρα 23 Απριλίου στο Μουσείο της Ακρόπολης, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, κ.Προκόπη Παυλόπουλου. Μέγας δωρητής της διοργάνωσης «Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου» είναι το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Ο δήμαρχος Αθηναίων κ. Γιώργος Καμίνης τόνισε ότι «η διοργάνωση Αθήνα 2018Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου είναι μια ακόμη ευκαιρία διεθνούς διάκρισης για την πόλη της Αθήνας και ανάδειξής της σε προορισμό πολιτισμού». Όπως δήλωσε ο δήμαρχος Αθηναίων «σκοπός της διοργάνωσης είναι να εμπνεύσει, να δημιουργήσει, να δώσει κίνητρα για ανάγνωση, να αφήσει πολιτιστικό αποτύπωμα στην πόλη και να υπενθυμίσει ότι βιβλίο σημαίνει ιστορίες, αφήγηση, σημαίνει φαντασία, πρωτοπορία και δημιουργικότητα, τέχνες, επιστήμες, ακόμη και νέες τεχνολογίες. Σημαίνει περιπέτεια και απόλαυση». Εξειδικεύοντας ακόμη περισσότερο τον στόχο της διοργάνωσης, ο κ. Καμίνης είπε: «θέλουμε να φτάσει το βιβλίο σε κάθε γειτονιά, στους πολλούς, σε όλους τους πολίτες, με περισσότερες από 250 δράσεις και εκδηλώσεις μέσα στους επόμενους δώδεκα μήνες».
Δείτε το πρόγραμμα εκδηλώσεων από τον Απρίλιο έως τον Ιούλιο 2018
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει ήδη περισσότερες από 250 εκδηλώσεις και δράσεις. Διακεκριμένοι συγγραφείς, όπως η νομπελίστα Herta Mueller, ο Ian McEwan, ο George Saunders, ο John Connolly και πολλοί άλλοι επισκέπτονται την Αθήνα. Μία Κινητή Βιβλιοθήκη θα περιδιαβαίνει από τον Μάιο όλες τις γειτονιές της Αθήνας προκειμένου, όταν είναι δύσκολο να φτάσει ο κάτοικος στο βιβλίο, να φτάσει το βιβλίο στον κάτοικο. Καλλιτεχνικά δρώμενα, όπως θέατρο, χορός, performances, εικαστικά εμπνέονται από το βιβλίο και απλώνονται σε διάφορα μέρη της πόλης. Δημόσιες αναγνώσεις με ερμηνείες νέων καλλιτεχνών, σε απρόσμενα σημεία της καθημερινότητας, προσφέρουν ένα ευχάριστο δημιουργικό διάλειμμα.
Δεκάδες μεγάλοι πολιτιστικοί οργανισμοί και φορείς, όπως το Εθνικό Θέατρο, η Εθνική Λυρική Σκηνή και το Μουσείο Μπενάκη αλλά και μικρότερες δημιουργικές ομάδες, όπως ο Κινητήρας, οργανώσεις με κοινωνικό έργο όπως το Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού και το Διαβάζω για τους άλλους, ξένα Ινστιτούτα, όπως το Ινστιτούτο Γκαίτε, το Βρετανικό Συμβούλιο, το Γαλλικό Ινστιτούτο, πρεσβείες, όπως αυτές των βορείων χωρών, των ΗΠΑ και πολλές ακόμα, τα προγράμματα και οι οργανισμοί του δήμου Αθηναίων, η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος αλλά και η Γεννάδειος, οι Πανεπιστημιακές Βιβλιοθήκες και οι Βιβλιοθήκες του δήμου Αθηναίων, τα Πανεπιστήμια, με πρωταγωνιστές τους εκδότες και τους συγγραφείς, τους θεσμικούς φορείς του βιβλίου καθώς κι όλους τους επαγγελματίες του βιβλίου – δουλεύουν πυρετωδώς για τη διοργάνωση.
Ξεχωριστή σημασία προσλαμβάνει η συμμετοχή των 75 βρεφονηπιακών σταθμών του δήμου Αθηναίων στη μεγάλη διοργάνωση. Στρογγυλά τραπέζια σε συνδιοργάνωση με πρεσβείες και ινστιτούτα θα πραγματοποιηθούν μέσα στη χρονιά, όπως οι διαγενεακοί διάλογοι της ισραηλινής λογοτεχνίας με μεταξύ άλλων τους A.B. Yehoshua και Eshkol Nevo, στα μέσα Μαΐου.
Παράλληλα μέσα από το μοναδικό project, τις «Ανοικτές Συλλογές», περίπου 30 ιδρύματα, ινστιτούτα, βιβλιοθήκες και μουσεία, θα ανοίξουν τις πόρτες τους στο κοινό για εκδηλώσεις και συνέργειες και θα αποκαλύψουν ένα αθέατο τμήμα από τις σημαντικές συλλογές τους, που θα είναι δωρεάν προσβάσιμο στο κοινό, σε μια «σκυταλοδρομία μοναδικών θησαυρών» που θα διαρκέσει 12 μήνες, με στόχο να αποτελέσει θεσμό για την πόλη.
Από το δημαρχείο ξεκινά τον Μάιο και η Σκυταλοδρομία Λόγου– μία από τις συνεργασίες της διοργάνωσης με τους Έλληνες εκδότες με πρώτο τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο που θα παραδώσει τη «σκυτάλη» στον συγγραφέα Παντελή Μπουκάλα. Ειδικό αφιέρωμα θα υπάρχει για τους τιμημένους με Νόμπελ Έλληνες ποιητέςΓιώργο Σεφέρη και Οδυσσέα Ελύτη. Αγαπημένοι Έλληνες συγγραφείς μας ξεναγούν σε γειτονιές και περιοχές της πόλης, που αποτέλεσαν σκηνικό των μυθιστορημάτων τους, έμπνευσή τους ή συνδέονται με το βιβλίο.
Τα μικρά βιβλιοπωλεία σε κάθε γωνιά της Ελλάδας θα γιορτάσουν μέσα από την Ημέρα των μικρών Βιβλιοπωλείων (28 Απριλίου), που φέτος διοργανώνεται για πρώτη φορά στη χώρα μας. Ένα αστικό πικνικ ‘book edition’ στο κέντρο της πόλης, στην πλατεία Εθνικής Αντίστασης (πρ. Πλ. Κοτζιά), θα χαλαρώσει μικρούς και μεγάλους στις 5 Μαΐου. Η έκθεση «Νίκος Χατζηκυριάκος Γκίκας – Ζωγραφίζοντας για τα βιβλία» που μόλις ξεκίνησε στο Μουσείο Μπενάκη θα συνεχίζεται μέχρι τα τέλη Ιουλίου. Μέχρι τον Μάιο διαρκεί η έκθεση “Έργα πέρα από τις γραφές του Καβάφη” στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη, ενώ η έκθεση ‘Ισλαμική καλλιγραφία – η τέχνη της γραφής’ θα φιλοξενείται από τον Απρίλιο ως τον Ιούνιο στο μουσείο Μπενάκη. Το Φεστιβάλ Αθηνών συμμετέχει στη διοργάνωση με εκδηλώσεις στο πλαίσιο της δράσης «Άνοιγμα στην πόλη», καθώς και με παραστάσεις όπως το Φαρενάιτ 451 του Θωμά Μοσχόπουλου και παραστάσεις εμπνευσμένες από εμβληματικούς συγγραφείς όπως Τζόις, Μπέκετ, Πόε.
Το Εθνικό Θέατρο θα κάνει τον Ιούνιο «θεατρικά δρομολόγια» με το «Λεωφορείο ο Πόθος» στις γειτονιές της Αθήνας. Τα μεγάλα φεστιβάλ της πόλης, όπως τοJazz Festival, το Athens Open air Film Festival, το Athens Science Festival, το Refugee food festival έχουν φέτος μια γεύση από βιβλίο. Στη δημοτική Πινακοθήκη από τέλη Ιουνίου και για ένα περίπου μήνα θα φιλοξενηθούν εκθέσεις για το βιβλίο ως έργο τέχνης. Έργα 60 περίπου καλλιτεχνών εμπνευσμένα από το βιβλίο θα βρίσκονται σε αναπάντεχα μέρη της πόλης στη δράση «The City reads» του The Art Foundation από τέλος Απριλίου μέχρι τέλος Μαΐου. Η πρωτοφανής βιβλιοθήκη της ATOPOS γίνεται εργαστήρι αντισυμβατικών παραμυθιών και ποίησης.
Ο ιστορικός ραδιοφωνικός σταθμός της πρωτεύουσας «Αθήνα 9.84», συμμετέχει με έναν ξεχωριστό τρόπο στην Αθήνα 2018 – Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου, με την έκδοση ενός μοναδικού βιβλίου, στο οποίο 30 συγγραφείς εμπνέονται από τις λέξεις «Αθήνα» και «984». Το βιβλίο θα παρουσιαστεί στις 31 Μαϊου, ημέρα των 31ων γενεθλίων του σταθμού της πόλης.
Στον Γιάννη Τροχόπουλο η ευθύνη της διοργάνωσης «Αθήνα – Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου 2018»
Ο συντονιστής της Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου κ. Γιάννης Τροχόπουλος δήλωσε ότι «η διοργάνωση φιλοδοξεί να αγγίξει ολόκληρη την πόλη, κάθε ηλικιακή ομάδα, κάθε γεωγραφικό διαμέρισμα, κάθε κοινωνική κατηγορία ― τους νέους αλλά και τους μεγαλύτερους, τους κατοίκους του κέντρου αλλά και των περιχώρων, ανθρώπους με υψηλό αλλά κι ανθρώπους με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, την πνευματική πρωτοπορία, αλλά κι εκείνα τα κοινωνικά στρώματα που αισθάνονται απομονωμένα, τους ντόπιους αλλά και τους επισκέπτες της πόλης, τους τουρίστες, τους μετανάστες ή τους πρόσφυγες».
Η συντονίστρια του προγράμματος της Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου κυρία Εριφύλη Μαρωνίτη σημείωσε ότι «το στοίχημα ήταν να διαμορφωθεί ένα πρόγραμμα ενός έτους, όσο το δυνατόν πιο πολυσυλλεκτικό και αντιπροσωπευτικό και να αναδειχθεί ο κεντρικός ρόλος που έχουν οι αφηγήσεις στη ζωή μας, ακόμη και στις καινούργιες και ενίοτε μη αποδεκτές από όλους μορφές και εκδοχές τους».
Τη Δευτέρα τα εγκαίνια στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης
Στις 23 Απριλίου η Αθήνα υποδέχεται τις επίσημες αντιπροσωπείες της UNESCO και των εταίρων της – των διεθνών οργανισμών εκδοτών και βιβλιοθηκών, τις αντιπροσωπείες του Κόνακρυ (Γουινέα) Παγκόσμια Πρωτεύουσα2017 και της Σάρζα (Αραβικά Εμιράτα), επόμενη Πρωτεύουσα 2019.
Σύμφωνα με τη διαχειρίστρια έργου Αθήνα 2018 – Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου κυρία Σταυρούλα Βαβαλέα, «εκείνη την ημέρα, μετά την επίσημη τελετή έναρξης στο μουσείο της Ακρόπολης, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, κ. Προκόπη Παυλόπουλου, η Διονυσίου Αρεοπαγίτου θα γεμίσει στις 19.45 με μουσικές από την μπάντα του Δήμου, θα υπάρχουν αναγνώσεις και θεατρικά δρώμενα εμπνευσμένα από το βιβλίο, όπου καλούνται να συμμετάσχουν όλοι οι Αθηναίοι, αλλά και χορός σε ρυθμούς Swing και Jazz από τη Big Band του δήμου Αθηναίων».
Τέλος, στις 22:00 ανοίγουν οι πύλες του Ωδείου Ηρώδου Αττικού για μια μοναδική εκδήλωση αφιερωμένη στο βιβλίο και την ποίηση με την ελεύθερη συμμετοχή του κοινού.
Δείτε το πρόγραμμα εκδηλώσεων από τον Απρίλιο έως τον Ιούλιο 2018.
Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος διοργανώνει τον τρίτο κύκλο των Εκδηλώσεων Λόγου, ο οποίος είναι αφιερωμένος στην Νεοελληνική Λογοτεχνία.
Από 20 Απριλίου έως 25 Μαΐου 2018 θα πραγματοποιηθούν ομιλίες στις νέες εγκαταστάσεις της, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Οι ομιλίες αφορούν πτυχές του έργου μεγάλων Ελλήνων δημιουργών: του Τάκη Παπατσώνη, του Γιώργου Ιωάννου, του Γιώργη Παυλόπουλου και του Διονυσίου Σολωμού.
Τις Εκδηλώσεις Λόγου επιμελείται ο Σταύρος Ζουμπουλάκης,Πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος.
Παρασκευή 20.4 | Τ. Κ. Παπατσώνης: το κριτικό και δοκιμιακό έργο του
Ενώ για το ποιητικό έργο του Τάκη Παπατσώνη έχει αρχίσει τον τελευταίο καιρό να εκδηλώνεται ενδιαφέρον, δεν ισχύει το ίδιο για το κριτικό και δοκιμιακό έργο του, το οποίο στο μεγαλύτερο μέρος του είναι άγνωστο στο ευρύ κοινό. Ο Παπατσώνης ήδη από το 1915 και μέχρι τον θάνατό του, το 1976, μετέχει ενεργά σε πολλές δημόσιες συζητήσεις και αντιπαραθέσεις, όπως η πάντα φλέγουσα γλωσσική διαμάχη ή το αίτημα της ελληνικότητας και η σχέση της νεότερης Ελλάδας με τη Δύση. Σημαντικό μέρος των κριτικών του κειμένων αφιερώνεται στην μελέτη τόσο της παλαιότερης και σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνικής δημιουργίας, όσο και της ευρωπαϊκής, από τον Δάντη μέχρι τον Έλιοτ και τον Κλωντέλ. Το κριτικό και δοκιμιακό έργο του Παπατσώνη συγκροτεί εντέλει έναν κόσμο όπου συνυπάρχουν αρμονικά η ευρωπαϊκή και η χριστιανική παράδοση. Η μελέτη του έργου αυτού θα φωτίσει και τα αισθητικά πρότυπα της ποίησής του.
Ομιλητές:
Γιάννης Δημητρακάκης, Επίκουρος Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης: Η γαλλική ποίηση στο δοκιμιακό έργο του Τάκη Παπατσώνη.
Βασίλης Μακρυδήμας, Υποψήφιος Διδάκτωρ Νεοελληνικής Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων: Ο Καβάφης του Τάκη Παπατσώνη.
Βασίλης Βασιλειάδης, Ερευνητής, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας: Περπατώντας στους δρόμους της κριτικής με συντροφιά τον Τ.Κ. Παπατσώνη.
Βασίλης Λέτσιος, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο: Tάκης Παπατσώνης και Edgar Allan Poe.
Συντονιστής: Σταύρος Ζουμπουλάκης, Πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος.
Σάββατο 28.4 | Γιώργος Ιωάννου (1927-1985)
Οδηγός πλοήγησης στο έργο του Γ. Ιωάννου.
Το έργο του Γιώργου Ιωάννου είναι πολύπτυχο, αλλά με βαθιά εσωτερική ενότητα: ποίηση, πεζογραφία, χρονικό, μετάφραση αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, έκδοση δημοτικών τραγουδιών και άλλων έργων του λαϊκού πολιτισμού, έκδοση περιοδικών.
Βιωματικότητα, εξομολογητκή διάθεση, ερωτισμός, Θεσσαλονίκη, είναι τα πρίσματα υπό τα οποία έχει μελετηθεί το έργο του ως τώρα. Αξίζει να δοκιμαστούν και άλλα. Προτείνουμε λοιπόν μια συζήτηση ορισμένων όψεων του έργου του Ιωάννου, ως απλό ερέθισμα για να τον ξαναδιαβάσουμε.
Ομιλητές:
Σοφία Ιακωβίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία (Τ.Ε.Ε.Π.Η), Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης:
Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος, Φιλόλογος: Ο Γιώργος Ιωάννου και το περιοδικό Ελεύθερη Γενιά.
Άρης Δρουκόπουλος, Φιλόλογος, Εκπαιδευτικός Β/θμιας Εκπαίδευσης: Η επίδραση του Γιώργου Ιωάννου σε νεότερους συγγραφείς.
Σταύρος Ζουμπουλάκης, Πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος: Για τα κατηχητικά, λόγος τρυφερός και πάνυ ωφέλιμος.
Συντονιστής: Διονύσης Καψάλης, μέλος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος.
Πέμπτη 10.5 | Γιώργης Παυλόπουλος (1924-2008): Δέκα χρόνια από τον θάνατό του
Η ανοιχτή πόρτα της ποίησης του Παυλόπουλου οδηγεί σε ένα Σπίτι μικρό αλλά στέρεο. Κριτικό ή δοκιμιακό έργο ο Παυλόπουλος ουσιαστικά δεν έχει. Μόνη συμπληρωματική πτυχή του ποιητικού έργου του είναι η επιστολογραφία του. Λίγα λόγια λοιπόν και μετρημένα -η έκφραση με τη θετική αξιολογική χροιά που έχει στον καθημερινό λόγο. Η πρόσφατη συγκεντρωτική έκδοση των Ποιημάτων του (Κίχλη, 2017) μας δίνει την αφορμή να τον επαναπροσεγγίσουμε πιο σφαιρικά.
Ομιλητές:
Αγγελάτος Δημήτρης, Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας και Θεωρίας της Λογοτεχνίας, Τμήμα Φιλολογίας ΕΚΠΑ: «Ξυπνώντας μέσα σ’ αυτό το φως / μαύρο σαν ένα μελίσσι / που μου έτρωγε τα μάτια»: Η δραματική λυρική ποίηση του Γιώργη Παυλόπουλου.
Ξούριας Γιάννης, Επίκουρος Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, Τμήμα Φιλολογίας ΕΚΠΑ: «… κι οι νεκροί σ’ ένα ποίημα». Μορφές, φωνές και μνήμες νεκρών στην ποίηση του Γιώργη Παυλόπουλου.
Κουτσουρέλης Κώστας, Ποιητής: Ο λύκος, το φίδι και τα πουλιά. Γύρω στον κόσμο του Γιώργη Παυλόπουλου.
Ζήρας Αλέξης, Κριτικός Λογοτεχνίας: Κλειδιά και αντικλείδια του Γιώργη Παυλόπουλου. Το ποίημα ως τραυματική και ιαματική συναίρεση της ύπαρξης.
Συντονιστής: Φίλιππος Τσιμπόγλου, Γενικός Διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος.
Παρασκευή 25.5 | Η Κόλαση και ο Παράδεισος στο έργο του Διονυσίου Σολωμού
Στο έργο του Διονυσίου Σολωμού, η Κόλαση και ο Παράδεισος αποτελούν μόνιμα θεματικά στοιχεία. Από τα πρώτα σχεδιάσματα του Ποιητή, μέχρι τις ώριμες συνθέσεις του, η Κόλαση δεν είναι μόνο αποτέλεσμα εξωτερικών παραγόντων, αλλά συχνά ξεκινά από τις σκοτεινές πτυχές της ανθρώπινης ψυχής. Παρόλο όμως που τα στοιχεία του κακού πληθαίνουν μέσα μας και γύρω μας υπάρχει πάντα η ελπίδα ότι η αγάπη και η καλοσύνη μπορούν να μεταμορφώσουν τον κόσμο. Έτσι, μπορεί η Κόλαση να «βρυχίζει», όμως ο «Ουρανός προσκαλεί» πάντα τον άνθρωπο για μια ζωή που είναι «φως που πατεί χαρούμενο τον Άδη και τον Χάρο».
Η εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα της Προεδρίας της Δημοκρατίας.
Ομιλητές:
Γιώργος Κεχαγιόγλου, Ομότιμος Καθηγητής, ΑΠΘ: «Ο Σολωμός με μεταφυσική»: Άδης, Καθαρτήριο, Κόλαση, Παράδεισος, πραγματώσεις και ερμηνείες.
Μιχάλης Πασχάλης, Ομότιμος Καθηγητής Κλασσικής Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης:
Από το Καθαρτήριο στην Κόλαση: μια ανάγνωση του «Ύμνου εις την Ελευθερίαν».
Δημήτρης Πολυχρονάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης: «Τριαντάφυλλα ‘ναι θεϊκά στην κόλαση πεσμένα»: Όψεις του παράδεισου και της κόλασης στο σολωμικό έργο.
Συντονιστής: Δημήτρης Κοσμόπουλος, Ποιητής.