Πόση ώρα μπορείτε να σταθείτε στο ένα πόδι; Αυτό το απλό «challenge», σύμφωνα με νέα μελέτη ερευνητών της Κλινικής Mayo η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό PLOS ONE, μπορεί να δείξει πολλά για τη βιολογική ηλικία σας – πολύ περισσότερα από γνωστούς δείκτες όπως οι αλλαγές στη μυϊκή δύναμη ή στην ικανότητα της βάδισης.
Οι παράγοντες που δείχνουν τη γήρανση
Η καλή ισορροπία, η μυϊκή δύναμη και η σταθερή και ταχεία βάδιση συμβάλλουν στην ποιότητα ζωής και στην ανεξαρτησία των ανθρώπων καθώς τα χρόνια περνούν. Το πώς αλλάζουν αυτοί οι παράγοντες και με ποιον ρυθμό δίνει στους ειδικούς πληροφορίες για τον ρυθμό γήρανσης ενός ατόμου και μπορεί να συμβάλλει στον σχεδιασμό ειδικών προγραμμάτων που θα εξασφαλίζουν υγιή γηρατειά.
Ανω των 50 ετών οι συμμετέχοντες
Στο πλαίσιο της νέας μελέτης 40 υγιή άτομα άνω των 50 ετών πέρασαν από δοκιμασίες που αφορούσαν τη βάδιση, την ισορροπία, τη δύναμη της λαβής του χεριού καθώς και τη δύναμη των γονάτων. Οι μισοί από τους συμμετέχοντες ήταν κάτω των 65 ετών ενώ οι υπόλοιποι ήταν 65 ετών και άνω.
«Αν μπορείτε να σταθείτε στο ένα πόδι για 30 δευτερόλεπτα, είστε σε καλή κατάσταση»
Στα τεστ ισορροπίας οι συμμετέχοντες στάθηκαν επάνω σε δίσκους ισορροπίας είτε και με τα δύο πόδια και ανοιχτά τα μάτια, είτε με τα δυο πόδια και κλειστά τα μάτια, είτε με το μη κυρίαρχο πόδι και τα μάτια ανοιχτά είτε με το κυρίαρχο πόδι και τα μάτια ανοιχτά. Στις δοκιμασίες με το ένα πόδι οι εθελοντές μπορούσαν να τοποθετήσουν το πόδι στο οποίο δεν στέκονταν όπου ήθελαν (σε όποιο ύψος του άλλου ποδιού επιθυμούσαν είτε στον αέρα). Η κάθε δοκιμασία διαρκούσε 30 δευτερόλεπτα.
H στάση στο ένα πόδι είναι μια από τις πιο γνωστές στάσεις της γιόγκα
«Κλειδί» η δοκιμασία του ενός (μη κυρίαρχου) ποδιού
Σύμφωνα με τους ερευνητές η δοκιμασία του ενός ποδιού – και συγκεκριμένα του μη κυρίαρχου ποδιού – ήταν εκείνη που έδειχνε τον υψηλότερο ρυθμό βιολογικής γήρανσης.
Οι πτώσεις αποτελούν την κύρια αιτία τραυματισμού στα άτομα 65 ετών
«Η ισορροπία είναι ένας σημαντικός δείκτης επειδή, εκτός του ότι απαιτεί μυϊκή δύναμη, απαιτεί επίσης τη συμμετοχή της όρασης, του αιθουσαίου συστήματος που βρίσκεται στο έσω ους αλλά και του σωματοαισθητηριακού συστήματος» ανέφερε ο Κέντον Κάουφμαν, κύριος συγγραφέας της μελέτης και διευθυντής του Εργαστηρίου Ανάλυσης της Κίνησης στην Κλινική Mayo και προσέθεσε: «Οι αλλαγές στην ισορροπία είναι σημαντικές. Αν ένα άτομο έχει κακή ισορροπία κινδυνεύει από πτώσεις και οι πτώσεις αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για την υγεία με σημαντικές συνέπειες». Οι πτώσεις αποτελούν την κύρια αιτία τραυματισμού στα άτομα 65 ετών και άνω και η πλειονότητά τους στα ηλικιωμένα άτομα οφείλεται σε έλλειψη ισορροπίας.
Δεύτερος σε σειρά δείκτης η δύναμη της λαβής
Σε ό,τι αφορούσε τη δοκιμασία με τη δύναμη της λαβής των εθελοντών οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια ειδικά σχεδιασμένη συσκευή ενώ για το τεστ που αφορούσε τα γόνατα ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να καθίσουν και να τεντώσουν το γόνατό τους όσο περισσότερο μπορούσαν. Τόσο η δοκιμασία της λαβής όσο και εκείνη του γονάτου έγιναν στην κυρίαρχη πλευρά του σώματος των εθελοντών. Τόσο η λαβή όσο και η δύναμη του γονάτου εμφάνισαν σημαντική πτώση ανά δεκαετία, όχι όμως όση η ισορροπία. Η δύναμη της λαβής φάνηκε να μειώνεται με ταχύτερο ρυθμό από τη δύναμη των γονάτων, γεγονός που μαρτυρεί ότι αποτελεί καλύτερο δείκτη πρόβλεψης της γήρανσης σε σύγκριση με άλλους δείκτες μέτρησης της μυϊκής δύναμης.
Σταθερή η βάδιση
Σχετικά με το τεστ της βάδισης, οι συμμετέχοντες περπάτησαν μπρος- πίσω σε έναν διάδρομο οκτώ μέτρων με τον ρυθμό και την ταχύτητα που επιθυμούσαν. Όπως είδαν οι ερευνητές, οι παράμετροι της βάδισης δεν φάνηκε να αλλάζουν με την ηλικία. Το εύρημα αυτό δεν ήταν αναπάντεχο καθώς από τους εθελοντές ζητήθηκε να περπατήσουν με τον φυσιολογικό ρυθμό τους και όχι στο μάξιμουμ των δυνατοτήτων τους, εξήγησε ο δρ Κάουφμαν.
Δεν είναι θέμα φύλου
Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν εμφανίστηκαν διαφορές μεταξύ των δύο φύλων σε ό,τι αφορούσε τη μείωση της απόδοσης στα διαφορετικά τεστ, γεγονός που μαρτυρεί ότι τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες «πλήττονται» εξίσου από την πάροδο του χρόνου.
Το τεστ του ενός ποδιού και των 30 δευτερολέπτων
Σύμφωνα με τον δρα Κάουφμαν, ο καθένας μπορεί να εξασκήσει την ισορροπία του. Για παράδειγμα μπορούμε να προσπαθούμε αρκετές φορές μέσα στην ημέρα να στεκόμαστε στο ένα πόδι για να βελτιώσουμε την ισορροπία μας.
Ένα απλό τεστ μπορεί να μας πείσει για το πόσο καλά τα πάμε στην ισορροπία και στη… βιολογική ηλικία. «Αν μπορείτε να σταθείτε στο ένα πόδι για 30 δευτερόλεπτα, είστε σε καλή κατάσταση» τόνισε ο δρ Κάουφμαν και κατέληξε συμπληρώνοντας ότι όποιος δεν εξασκείται χάνει. «Είναι εύκολο για τον καθένα να εξασκηθεί στην ισορροπία. Δεν απαιτείται ειδικός εξοπλισμός και είναι μια απλή άσκηση που μπορεί να γίνεται σε καθημερινή βάση».