Τον λατρέψαμε την περασμένη άνοιξη όταν έκανε το κοινό να βγαίνει από το Half Note εν χορώ σε ομόκεντρους κύκλους, όπως συμβαίνει άλλωστε και στα κλασικά παραδοσιακά γλέντια!
Τώρα ο σπουδαίος αυτός μουσικός/αυτοσχεδιαστής της δημοτικής μας παράδοσης επανέρχεται στο Half Note για να μας απογειώσει και πάλι με το μαγικό του κλαρίνο, έχοντας πάντα στο πλάι του τον Αντώνη Κυρίτση.
Η πεντατονική ηπειρώτικη μουσική – το «άλας της Γης» – είναι το μουσικό/εκφραστικό πεδίο που υπηρετεί εδώ και μια ζωή ο Πετρολούκας Χαλκιάς, ο κλαρινίστας από το Δελβινάκι που έχει συμβάλει όπως πολλοί άλλοι – αλλά και όσο λίγοι – στη διάδοση της ελληνικής μουσικής παράδοσης, εντός και εκτός της χώρας. Παράλληλα όμως, με καλλιτεχνική δεξιοτεχνία και ευρηματικότητα που ξεπερνά οποιοδήποτε τοπικό μουσικό είδος, δεν δίστασε να ανοίξει τους ορίζοντές του και να συμπράξει με διακεκριμένους μουσικούς απ’ όλον τον κόσμο, επεκτείνοντας τα όριά του όσο λίγοι. Έτσι, μέσα από την τέχνη του, η Ήπειρος διασταυρώθηκε με το rock, τη jazz, το blues, αλλά και άλλες ethnic μουσικές, πάντα με συναρπαστικά και γοητευτικά αποτελέσματα.
Αυτό το πάντρεμα είναι που κάνει τον Πετρολούκα Χαλκιά να ξεχωρίζει, και να μην είναι απλός άλλος ένας δεξιοτέχνης του κλαρίνου, αλλά μια μεγάλης εμβέλειας μουσική προσωπικότητα, που χαρίζει στην τέχνη του διαχρονικότητα, αφού αποπειράται να την αναμιγνύει αυτοσχεδιαστικά με άλλες, φαινομενικά εντελώς διαφορετικές, μουσικές παραδόσεις.
Βιογραφικά σημειώματα
ΠΕΤΡΟΛΟΥΚΑΣ ΧΑΛΚΙΑΣ
Ο Πέτρος (Πετρολούκας) Χαλκιάς είναι ένας εκ των ζωντανών μύθων της ελληνικής μουσικής κληρονομιάς. Μαγεύει με το κλαρίνο του, δημιουργεί, μας ταξιδεύει στις ιδιαίτερες πατρίδες, διώχνει όλες τις λύπες.
Ο Πέτρος (Πετρολούκας) Χαλκιάς είναι μουσικός, μέλος μιας οικογένειας ξακουστής για τη συνεισφορά της στην ελληνική παραδοσιακή μουσική. Γεννήθηκε στο Δελβινάκι της Ηπείρου το 1934, κι ασχολήθηκε με την τέχνη του κλαρίνου που ήταν παράδοση στην οικογένειά του. Το όνομά του είναι Πέτρος Χαλκιάς όμως εξαιτίας ενός τυπογραφικού λάθος στον πρώτο του δίσκο (όπου είχε γραφτεί Τ. Χαλκιάς αντί Π. Χαλκιάς) ο Πέτρος αποφάσισε να ονομάζεται Πέτρο-Λούκας από το όνομα του παππού του Λουκά Χαρισιάδη.
Ο Πετρολούκας Χαλκιάς άρχισε την ενασχόλησή του με το κλαρίνο στην ηλικία των 11 ετών, σε πείσμα της άρνησης του πατέρα του (δεν ήθελε να γίνει κλαρινίστας) ο οποίος ήταν επίσης μουσικός, και μαθήτευσε δίπλα στον Φίλιππα Ρούντα με την βοήθεια του οποίου έκανε και την πρώτη του δημόσια εμφάνιση στην ηλικία αυτή. Λίγο αργότερα, πηγαίνει στην Αθήνα οπού παίζει μαζί με τον πατέρα του και κάνει και την πρώτη του ραδιοφωνική εκπομπή.
Το 1960 μεταναστεύει στην Αμερική όπου παραμένει επί μακρόν και διαδίδει την παραδοσιακή μουσική της Ελλάδας. Στην Αμερική αναγνωρίστηκε και έπαιξε για πολλά χρόνια, αποδεικνύοντας πόσο όμορφη και περίτεχνη είναι η παραδοσιακή μουσική και πετυχαίνοντας να διαφυλάξει και να κάνει πιο γνωστή την παραδοσιακή μουσική. Το 1979 επιστρέφει στην Ελλάδα και εγκαθίσταται στην Αθήνα. Παίζει σε Ήπειρο, Θεσσαλία, Μακεδονία, Θράκη, Πελοπόννησο και σε νησιά όπου υπάρχουν Ηπειρώτες, επίσης εργάζεται σε γνωστά μουσικά κέντρα, δίνει συναυλίες στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης, εμφανίζεται σε ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές καθώς και σε κινηματογραφικές ταινίες, ενώ συμμετέχει και σε ηχογραφήσεις και δίσκους με γνωστούς καλλιτέχνες, όπως ο Αντώνης Κυρίτσης, ο Κώστας Τζίμας, η Παγώνα Χαλκιά, ο Σάββας Σιάτρας, ο Νίκος Δάσκαλος, ο Δημήτρης Βάγιας, ο Γιώργος Κούρτης, ο Ηλίας Κόντης, ο Γιάννης Λίτσιος, ο Κώστας Καλόγερος, ο Θωμάς Ζήσης, ο Βαγγέλης Τσιάτης, ο Στέλιος Μπέλλος, η Ανθούλα Νούση, η Γιούλα Κοτρώτσου, η Σοφία Κολλητήρι, η Γιώτα Γρίβα, ο Παναγιώτης Λάλιζας, η Βάσω Χαρακίδα κι ο Γιάννης Κωνσταντίνου. Επίσης, και με σπουδαίους τραγουδιστές όπως η Χάρις Αλεξίου, ο Πασχάλης Τερζής, η Ελευθερία Αρβανιτάκη, ο Φίλιππος Πλιάτσικας, η Ελεονόρα Ζουγανέλη κι ο Ρος Ντέιλι (ζητάμε συγνώμη αν ξεχάσαμε και κάποιους). Μία από τις πρόσφατες και σημαντικές συνεργασίες του είναι η σειρά δίσκων και συναυλιών με διακεκριμένους Ινδούς μουσικούς, με Σενεγαλέζους, Άραβες, Τούρκους και Αρμένιους μουσικούς.
Στις 31 Μαΐου 2009 οργανώθηκε εργαστήριο-αφιέρωμα στο έργο του, από το τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Επίσης συμμετείχε σε συναυλίες στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (Νέα Υόρκη, Σικάγο, Φλόριντα, Νιού Τζέρσεϊ, Καλιφόρνια, Μασσαχουσέτη, Φιλαδέλφεια, Τέξας και Νέο Μεξικό) και σε άλλες χώρες του κόσμου όπως: Αγγλία, Γερμανία, Σουηδία, Γαλλία, Αλβανία, Βέλγιο, Ολλανδία, Αυστραλία και Νότια Αφρική.
Έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία από διάφορους οργανισμούς με κυριότερο αυτό από τον τότε Πρόεδρο της Αμερικής Ρόναλντ Ρήγκαν, στο Λευκό Οίκο, και αξίζει αναφοράς ένα περιστατικό με τον μεταγενέστερο Πρόεδρο της Αμερικής, Μπιλ Κλίντον, κατά την επίσκεψη του στην Ελλάδα. Ο Αμερικανός Πρόεδρος έλαβε ως δώρο από τον τότε Πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή μερικά μουσικά cd, ανάμεσα σε αυτά και ένα του Πετρολούκα που του είχε δώσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας (τον οποίο και συνδέει στενή φιλία με τον Πετρολούκα). Του είπε λοιπόν ο Καραμανλής του Μπιλ Κλίντον: «μια που έχεις γνώση από μουσική και παίζεις σαξόφωνο, πάρε να ακούσεις έναν από τους καλύτερους μουσικούς που έχουμε στην Ελλάδα». Ο Πρόεδρος της Αμερικής, αφού άκουσε το cd, ζήτησε πληροφορίες για τον Πετρολούκα κι έμαθε πως είχε ζήσει στην Αμερική για αρκετό καιρό. Σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε κατόπιν με τον Καραμανλή, του είπε χαριτολογώντας «αυτός είναι και δικός μας και δικός σας πολίτης, μάλλον πρέπει να είναι πολίτης όλου του κόσμου για την προσφορά στη μουσική και τη δεξιοτεχνία του».
ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΥΡΙΤΣΗΣ
Ο Αντώνης Κυρίτσης γεννήθηκε και μεγάλωσε στο χωριό Κοσκινάς του νομού Καρδίτσας, όπου μαζί με τα δύο του αδέρφια, Κώστα και Νίκο, αποτελούσαν τα μέλη μιας αγροτικής οικογένειας. Ο πατέρας του Θωμάς ήταν δάσκαλος και ψάλτης και από εκείνον πήρε τα πρώτα ακούσματα βυζαντινής μουσικής.
Από παιδί γνώρισε τα δημοτικά τραγούδια και συχνά άκουγε τη μητέρα του, Φωτεινή, στο σπίτι να τραγουδάει. Στο Δημοτικό σχολείο, με την προτροπή των δασκάλων και των συγχωριανών του άρχισε να τραγουδάει. Aφού τελείωσε το Γυμνάσιο ο διακαής του πόθος ήταν να γίνει δάσκαλος αλλά με τον ερχομό του στην Αθήνα το 1964 τον κέρδισε το τραγούδι κι έτσι σπούδασε Βυζαντινή Μουσική και Ορθοφωνία.
Τις πρώτες του εμφανίσεις ο Αντώνης Κυρίτσης τις έκανε με το τοπικό συγκρότημα του συγχωριανού του Θανάση Κορομπούλα με τον οποίο πήγαινε σε γάμους και πανηγύρια της περιοχής. Αργότερα στο στρατό, έχοντας το μπουζούκι του μεγάλου του αδερφού άρχισε να τραγουδάει Ηπειρώτικα τραγούδια, τα οποία του άρεσαν πολύ και με αυτά διασκέδαζε τους άλλους φαντάρους. Τελειώνοντας την στρατιωτική του θητεία εγκαταστάθηκε στην Αθήνα το 1970.
Ένα βράδυ του ίδιου χρόνου πήγε να διασκεδάσει στο κέντρο ΄΄Σούλι΄΄ στην πλατεία Βάθης όπου τραγουδούσε η Ελπίδα Μπραχοπούλου και έπαιζε κλαρίνο ο σύζυγος της, Γιώργος Μπραχόπουλος. Ήταν τόσο έκδηλος ο ενθουσιασμός του, που οι φίλοι του τον παρότρυναν να ανέβει στο πάλκο και να πει ένα τραγούδι. Έτσι κι έγινε… Στο άκουσμα της φωνής του, ο κόσμος τον χειροκρότησε και ο ιδιοκτήτης του μαγαζιού του πρότεινε να συνεργαστούν.
Για τα επόμενα τρία χρόνια τραγούδησε στο ΄΄Σούλι΄΄ και τα καλοκαίρια πήγαινε σε πανηγύρια και γάμους στην Ήπειρο δίπλα στην Ελπίδα Μπραχοπούλου. Ακολούθησαν εμφανίσεις στα κέντρα διασκεδάσεως ΄΄Τζαβέλαινα΄΄, ΄΄Ελληνικό Χωριό΄΄, ΄΄Σκάρος΄΄, ΄΄Ήπειρος Αγάπη μου΄΄, ΄΄Αηδόνια΄΄ και τα τελευταία χρόνια στο ΄΄Χαλκιάς Παλλάς΄΄. Ο Αντώνης Κυρίτσης είχε την τύχη να συνεργαστεί με καταξιωμένους Ηπειρώτες καλλιτέχνες όπως τον αείμνηστο Γιώργο Μπραχόπουλο και τους Βασίλη Δήμου, Ναπολέων Ζούμπα, Γιώργο Χαλιγιάννη, Γρηγόρη Καψάλη, Γιώργο Κωτσίνη, Σταύρο Καψάλη, Νίκο Ράρα, Θανάση Χαλιλόπουλο και Αρίστο Ζαγόρα. Επίσης τα τελευταία 30 χρόνια συνεργάζεται με τον Πετρολούκα Χαλκιά.
Το 1976 έκανε την πρώτη δισκογραφική δουλειά του με τον αείμνηστο συνθέτη και στιχουργό Αποστολο Τσαμπούρη με τίτλο «Τα Συγχαρίκια» και έπειτα το «Ήπειρος και Θεσσαλία». Ακολούθησαν και άλλες δισκογραφικές δουλειές: «Βουνοσπαρμένη Ήπειρος», «Τα Θεσσαλικά», «Το Κάστανο θέλει κρασί», «Ηπειρώτικα 1&2», «Τα Μωραίτικα 1&2», «Τα Σαρακατσάνικα» και «’Οταν ακούω Ήπειρο». Για τα «Ηπειρώτικα 1» και «Τα Μωραίτικα 1» του απονεμήθηκαν χρυσοί δίσκοί από την εταιρεία GENERALMUSIC. Ακολούθησαν δισκογραφικές δουλειές όπως «Τα Ρουμελιώτικα 1 & 2», «Δύο Πατρίδες» και «Ζαγόρι μου Περήφανο».
Μια από τις πιο σημαντικές συνεργασίες του Αντώνη Κυρίτση ήταν με Ινδούς και Αφρικανούς μουσικούς και τον Ρος Ντέιλι, τον Ιρλανδό δεξιοτέχνη της λύρας, όπου κατάφεραν να παντρέψουν την Ηπειρώτικη με την Ινδική και Αφρικανική μουσική! Οι παραστάσεις που έγιναν στον Λυκαβηττό και στο Θέατρο Πέτρας σημείωσαν τεράστια επιτυχία και έδωσαν μια άλλη διάσταση στο Ηπειρώτικο τραγούδι.
Ο Αντώνης Κυρίτσης έχει συνεργαστεί με καταξιωμένους συνθέτες και στιχουργούς όπως τον Χρήστο Νικολόπουλο, τον Δημήτρη Ρήττα, τον Κώστα Βίρβο και τον Γιάννη Μαρκόπουλο στις δισκογραφικές δουλειές «Παράδοση και Λαογραφία» και τα «Ανθοτράγουδα». Ο Αντώνης Κυρίτσης κατοικεί στην Αθήνα, είναι παντρεμένος, πατέρας δύο παιδιών και έχει δύο εγγόνια.
HALF NOTE JAZZ CLUB
Τριβωνιανού 17, Μετς