Δύο είναι οι περιπτώσεις στα ανδρικά και στα γυναικεία υποδήματα στην Ελλάδα, που τα προϊόντα ταυτίστηκαν άρρηκτα με τις εταιρίες παραγωγής τους.
Οι ελβιέλες και τα σπορτέξ!
Και ναι, όπως μπορείτε να υποθέσετε, πολλές δεκαετίες πίσω, υπήρχαν στην Ελλάδα αντίστοιχα παπούτσια με τα τωρινά All Star. Πολλοί της γενιάς του ‘50-’60 μάλιστα ακόμα χρησιμοποιούν τον όρο ελβιέλα (που ελάχιστοι της δικής μας αναγνωρίζουν), ένας από αυτούς είναι η μητέρα μου γι’αυτό από μικρή είμαι γνώστης του τι εστί αυτό και πού παραπέμπει!
Η Ελληνική Βιομηχανία Ελαστικού (ΕΛΒΙΕΛΑ) ήταν μεγάλη βιομηχανία κατασκευής ειδών από καουτσούκ.
Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1928 από τους Νικόλαο Μαυροφίδη και Νικόλαο Αγνιάδη, κι οι δυο με καταγωγή από τη Μικρά Ασία (ο πρώτος από το Ικόνιο). Το είδος για το οποίο είναι γνωστή είναι τα πάνινα αθλητικά παπούτσια με λαστιχένια σόλα, τα οποία παρήγαγε κατά κόρο. Η εταιρεία, που έμεινε ανενεργή σε όλη τη διάρκεια της Κατοχής, άνθισε στη δεκαετία 1950-1960.
Ο αρχικός ιδρυτής της Νικόλαος Μαυροφίδης, πέθανε το 1944 και το μερίδιό του κληροδοτήθηκε στους γιούς του Αιμίλιο και Στέφανο Μαυροφίδη.Τότε τα παπούτσια αυτά έβγαιναν μόνο σε άσπρο χρώμα και τα φορούσαν μόνο τα μικρά παιδιά στη Γυμναστική και στις παρελάσεις. Επειδή εκείνη την εποχή αυτά ήταν τα μόνα αθλητικά παπούτσια που κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα, και δεν υπήρχε άλλη εταιρεία που να κατασκευάζει τέτοιου είδους παπούτσια, επικράτησε ο όρος ελβιέλες (από το αρκτικόλεξο ΕΛ.ΒΙ.ΕΛΑ).
Λίγο μετά το Πάσχα του 1963, η εταιρεία «Ζίτα Ελλάς», την οποία είχε ιδρύσει στις αρχές του 1928 ο επιχειρηματίας Ιωάννης Ζαφειρόπουλος, η οποία μέχρι τότε παρήγαγε μόνο δερμάτινα υποδήματα πολυτελείας, ανέλαβαν τα ηνία της οι δυο γιοι του Ζαφειρόπουλου ο Παναγιώτης και ο Ανδρέας, θέλοντας να ανταγωνιστούν την ΕΛΒΙΕΛΑ, ξεκίνησε την παραγωγή τέτοιων παπουτσιών, τα οποία έβγαζε και σε μποτάκια.
Η εταιρεία σταμάτησε οριστικά τη λειτουργία της στα μέσα του 1961, καθώς υπέστη γενική κατάσχεση λόγω χρεών σε τράπεζες και ιδιώτες πιστωτές, ενώ ο Αγνιάδης είχε ήδη αποχωρήσει λόγω ηλικίας. Η ονομασία της εταιρείας ΕΛΒΙΕΛΑ, της οποίας η έδρα βρισκόταν στην Καλλιθέα (οδός Καλυψούς), μετά το κλείσιμό της πωλήθηκε από τους πιστωτές στη μεγάλη υποδηματοποιία «Αλυσίδα», η οποία είχε την έδρα της στη Θεσσαλονίκη και η εταιρεία μετονομάστηκε σε «Αλυσίδα-ΕΛΒΙΕΛΑ».
Στα μέσα του 1970 ιδρύθηκε στην Ελλάδα η «Sportex», αντιπροσωπεία γαλλικής εταιρείας αθλητικών υποδημάτων, η οποία άρχισε να εισάγει σε μεγάλες ποσότητες τέτοια παπούτσια στη χώρα μας. Τα παπούτσια που εισήγαγε η αντιπροσωπεία της Sportex όπως και εκείνα που παρήγαγε η Ζίτα Ελλάς έβγαιναν σε μεγάλη ποικοιλία χρωμάτων και όχι μόνο σε άσπρο και μπλε όπως οι ελβιέλες και είχαν μεγαλύτερη ζήτηση. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η εταιρεία Αλυσίδα-ΕΛΒΙΕΛΑ να κλείσει στα τέλη του 1974.
Ωστόσο τα παπούτσια αυτά εξακολοθούσαν να αποκαλούνται ελβιέλες μέχρι τις αρχές του 1983, όταν εισήχθησαν για 1η φορά στην Ελλάδα τέτοια παπούτσια κατασκευασμένα από την αμερικανική εταιρεία Converse.