Πάνω στη σκηνή του Bolshoi Theater, οι χορευτές ξεχείλιζαν από κομψότητα και χάρη, πηδώντας στον αέρα και ανασηκώνοντας τους παρτενέρ τους με, φαινομενικά, μηδενική προσπάθεια.
Από κοντά όμως, κατά τη διάρκεια μιας πρόβας λίγες μέρες πριν την παράσταση, η πρίμα μπαλαρίνα Maria Alexandrova και οι υπόλοιποι κύριοι χορευτές ήταν ιδιαίτερα ευσυγκίνητοι, εριστικοί και κάποιες φορές έμεναν χωρίς ανάσα από την εξαντλητική άσκηση που απαιτεί ο χορός.
Αυτός ο εσωτερικός, ταραχώδης κόσμος του διάσημου μπαλέτου της Μόσχας είναι το αντικείμενο ενός νέου ντοκιμαντέρ, το οποίο επικεντρώνεται στη συγκλονιστική επίθεση με οξύ το 2013 που σχεδόν τύφλωσε τον καλλιτεχνικό διευθυντή της εταιρείας και έστειλε έναν χορευτή-σταρ του μπαλέτου στη φυλακή.
Το «Bolshoi Babylon» εξερευνά τις έριδες και την πολιτική ίντριγκα που κορυφώθηκαν με την τρομερή αυτή επίθεση, συμπεριλαμβανομένου του βαθμού συμμετοχής του Κρεμλίνου στο κρατικό θέατρο. Πάνω απ’ όλα, όμως, η ταινία εκθειάζει την ανθεκτικότητα των χορευτών και τις προσπάθειες του Bolshoi να θεραπεύσει και να αποκαταστήσει τη φήμη του.
Το θέατρο βίωσε ένα οδυνηρό πλήγμα όταν ο καλλιτεχνικός διευθυντής Sergei Filinδέχτηκε επίθεση με οξύ στο πρόσωπο ενώ επέστρεφε στο σπίτι του ένα χιονισμένο βράδυ του Ιανουαρίου. Ένας διάσημος σολίστ συνελήφθη αργότερα, με την κατηγορία της οργάνωσης της επίθεσης.
Ο Pavel Dmitrichenko, για τον οποίο και ο λόγος, κρίθηκε ένοχος έπειτα από μια παράξενη δίκη η οποία συχνά εστίαζε λιγότερο στο έγκλημα και περισσότερο στο διχαστικό τρόπο διαχείρισης της εταιρείας από τον Filin και στις αποφάσεις που έπαιρνε για τους ρόλους των χορευτών. Ανάμεσα σε αυτούς που κατέθεσαν προς υπεράσπιση του Dmitrichenko ήταν και ο κύριος χορευτής του Bolshoi, Nikoli Tsiskaridze, ο οποίος είχε ασκήσει ανοιχτά κριτική στη διαχείριση του Bolshoi και είχε προσπαθήσει με διάφορους τρόπους να αναλάβει ο ίδιος τα ηνία του θεάτρου. Μετά την επίθεση, ωστόσο, απολύθηκε.
Η Alexandrova είπε πως ήταν επώδυνο να βλέπει την εταιρεία να χωρίζεται σε στρατόπεδα. Είπε πως αρνήθηκε να υποστηρίξει μία πλευρά γιατί θεωρούσε αδιανόητο να προδώσει χορευτές που ήξερε από τότε που όλοι τους ήταν παιδιά.
«Ήταν όλοι συνάδελφοί μου. Χόρευα με όλους τους, με τον Tsiskaridze, τον Filin και τον Dmitrichenko», είπε. «Μεγαλώσαμε μαζί».
Αυτό που γοήτευσε τους σκηνοθέτες της ταινίας ήταν πως κάθε ένας από τους χαρακτήρες που ενεπλάκησαν στην πάλη για την εξουσία μέσα στο Bolshoi, είχε ισχυρούς, πλούσιους και πολιτικά δικτυωμένους υποστηρικτές στον έξω κόσμο, οι οποίοι ήθελαν να επηρεάσουν το θέατρο.
Το Bolshoi έχει ένα ειδικό κύρος στη Ρωσία, όπου θεωρείται εθνικός θησαυρός και σύμβολο του ρώσικου πολιτισμού, αν όχι της ίδιας της Ρωσίας. Και ως κρατικό θέατρο, έχει στενές σχέσεις με το Κρεμλίνο.
«Είναι δύσκολο να φανταστείς πως σε ένα θέατρο τόσο διάσημο όσο το La Scala του Μιλάνο, για παράδειγμα, ο πρόεδρος ή ο επικεφαλής της κυβέρνησης θα καλούσε τον νέο καλλιτεχνικό διευθυντή στο γραφείο του για να συζητήσουν για το θέατρο. Ή πως θα είχες υπουργούς στα παρασκήνια που θα προσπαθούσαν με δόλιο τρόπο να βάλουν τον δικό τους υποψήφιο στην κεφαλή της εταιρείας του μπαλέτου», λέει οMark Franchetti, ένας βετεράνος Βρετανός δημοσιογράφος που ζει και εργάζεται στη Μόσχα, ο οποίος συνέβαλε τόσο στην παραγωγή όσο και στη σκηνοθεσία της ταινίας. «Έτσι είναι το Bolshoi», καταλήγει.
Το ντοκιμαντέρ θέτει το ερώτημα αν το Bolshoi είναι ένας καθρέφτης της ρώσικης κοινωνίας, όπου η διαφθορά ανθεί. Ο γενικός διευθυντής του Bolshoi, Vladimir Urin, που ανέλαβε τη θέση μετά την επίθεση, μιλά ανοιχτά στην ταινία για την ανάγκη να περιοριστεί η κυβερνητική παρέμβαση και να υπάρχει η βεβαιότητα πως «ο πιο ταλαντούχος χορευτής θα χορέψει».
Ο Franchetti σχολίασε πως η συναισθηματική φύση μερικών χορευτών και το δράμα μέσα στο θέατρο του φαίνονται επίσης αρκετά «ρώσικα» ως χαρακτηριστικά. Από την άλλη, είπε, διαπίστωσε πως ο κόσμος των μπαλέτων του Bolshoi είναι «αρκετά ερμητικά κλειστός», καθώς κατοικείται από 250 χορευτές που έχουν εμμονή με την τέχνη τους.
«Ζούμε σε μια πολύπλοκη χώρα που αφήνει παντού το σημάδι της», λέει η Alexandrova, η οποία συμμετέχει στην ταινία, κατά τη διάρκεια της συνέντευξής της. «Και είναι ένα πολύπλοκο θέατρο που έχει φτιαχτεί από όμορφους, δυνατούς, φιλόδοξους ανθρώπους με ισχυρούς χαρακτήρες. Δεν έχουμε άλλο είδος (ανθρώπου) εδώ».
Ο βασικός σκηνοθέτης της ταινίας, Nick Read, είπε πως ήταν η σωματική κόπωση, η υπέρ-προσπάθεια και το συναίσθημα αυτά που τον εντυπωσίασαν περισσότερο. Το μπαλέτο κινηματογραφείται συνήθως από μακριά με ανοιχτά πλάνα, ο ίδιος όμως αποφάσισε να πλησιάσει αρκετά για να δείξει τους χορευτές στη δουλειά τους.
«Ένα μεγάλο μέρος της ύλης έχει σκοπό να εγκωμιάσει την απίστευτη σωματικότητα, την ικανότητα και την αποφασιστικότητα και την αφοσίωσή τους», είπε ο Read σε συνέντευξή του στο Λονδίνο.
Σε αντίθεση με τους χορευτές, ο Filin δεν εμφανίζεται και τόσο «καλός» στην ταινία.
«Είναι ένας πολύ κλειστός άνθρωπος, ένας πολύ αμφίσημος και άκρως διχαστικός χαρακτήρας» λέει ο Read, σχολιάζοντας πως μόνο όταν τα γυρίσματα έφταναν στο τέλος τους ο Filin δέχτηκε να παραχωρήσει μια συνέντευξη.
Ο Filin περιγράφει τη διαχείριση της εταιρείας ως συναισθηματικά δύσκολη, αγνώμων και «διαβολεμένα σκληρή δουλειά». Στο τέλος, λέει πως μετάνιωσε που ανέλαβε το πόστο.
Μετά το τέλος των γυρισμάτων, το Bolshoi ανακοίνωσε πως το συμβόλαιο του Filin δεν πρόκειται να ανανεωθεί μετά τη λήξη του τον Μάρτιο και θα αντικατασταθεί από τον Makhar Vaziev, ο οποίος διηύθυνε τα μπαλέτα του Mariinsky Theater στην Αγία Πετρούπολη πριν πάει στο La Scala το 2009.
Η Alexandrova λέει πως τρέφει απεριόριστο σεβασμό για τον Vaziev. «Το να αφήσει την ηλιόλουστη, ζεστή Ιταλία όπου όλα είναι διαφορετικά -καλοκαιρινά, ανοιχτά, ήρεμα- και να διαλέξει τη Ρωσία, όπου τίποτα δεν είναι ήρεμο. Πρόκειται για ένα απίστευτο βήμα», σχολιάζει.
Το «Bolshoi Babylon» θα προβληθεί από το HBO στις 21 Δεκεμβρίου.
Πηγή: huffingtonpost