Πάντα μέσα στο Μάρτιο παθαίνω μια καταθλιψούλα. Θες επειδή έρχεται η άνοιξη αλλά δεν έχει έρθει ακόμα; Θες επειδή περιμένω ότι ο έρωτας θα μου χτυπήσει την πόρτα αλλά ψιλοαγχώνομαι μην φάω πόρτα ξανά; Τι να πω δεν ξέρω… Από την άλλη για να συνέλθω λέω να δω καμιά ταινία. Ωραίες ταινίες φέτος αλλά τι να δω; Το August; Το Dallas Byers ; ή το 12 χρόνια σκλάβος… θάνατοι, αρρώστιες και βασανιστήρια. Μαύρισε η ψυχούλα μου. Τηλεόραση; Ποιον να δω; Το Λιάγκα ή τη Βανδή; Τη Μπεκατώρου ή τη Ζέτα; Τη Σκορδά ή τη Μενεγάκη. Κουρκούτιασε το κεφάλι μου. Και όσο σκέφτομαι ότι τους πληρώνουν και για αυτά, τότε είναι που συγχίζομαι. Και να …τσουπ η κατάθλιψη φουντώνει.
Σε αυτή λοιπόν τη συναισθηματική λαίλαπα έκανα αυτό που οποιοσδήποτε άνθρωπος σεβόμενος τον εαυτό του θα έκανε. ΣΕΡΦΑΡΑ. Και δε σερφάρω να δω το nipslip της Lopez. Όχι. Θα ασχοληθώ με το είναι μου, σε βάθος. Έψαξα λοιπόν να βρω τι με οδηγεί στην κατάθλιψη και πως θα βγω από εκεί. Ποιοι είναι οι αμυντικοί μηχανισμοί που έχω μπας και τους ανακαλύψω, τους νικήσω και αυτοεπιβεβαιωθώ λίγο βρε παιδί μου; Μπαίνοντας λοιπόν στο site psychologia ανακάλυψα κάποιους από τους βασικότερους αμυντικούς μηχανισμούς που έχουμε και ειλικρινά με εξέπληξαν τόσο ώστε να το μοιραστώ μαζί σας:
1. Αλτρουισμός. Είναι η προσφορά υπηρεσιών προς τους άλλους συμπεριλαμβανομένης της φιλανθρωπίας και άλλων κοινωνικών δραστηριοτήτων. Πρόκειται για ώριμη και προσαρμοστική τεχνική έμμεσης ή άμεσης ικανοποίησης και αυτοεπιβεβαίωσης του ατόμου.
2. Αναπλήρωση. Ο μηχανισμός αυτός που είναι συνήθως ασυνείδητος μπορεί να είναι και συνειδητός. Με τον μηχανισμό αυτόν το άτομο προσπαθεί να επανορθώσει, δηλαδή να αναπληρώσει, μια φανταστική ή πραγματική σωματική ανεπάρκεια, π.χ. ένας ανάπηρος γίνεται τυραννικά δεσποτικός. Μπορεί όμως η αναπλήρωση να οδηγεί και σε προσαρμοστική επανόρθωση π.χ. ένας τυφλός να γίνει εξαίρετος μουσικός.
3. Αναστροφή. Πρόκειται για τον μηχανισμό όπου μια επιθετική ενόρμηση προς κάποιο άτομο στρέφεται προς τα πίσω (αναστρέφεται) προς τον εαυτό. Θεωρείται ψυχαναλυτικά ως βασικός μηχανισμός της κατάθλιψης (ιδιαίτερα σε άτομα που είχαν αμφιθυμική σχέση με κάποιο άτομο που έχασαν και εμφάνισαν κατόπιν κατάθλιψη – έστρεψαν δηλαδή την επιθετικότητα τους στον εαυτό τους). Μπορεί επίσης ν’ αποτελέσει ψυχαναλυτική εξήγηση της υποχονδρίασης ως σωματικής εκδήλωσης επιθετικότητας που απευθύνονταν ουσιαστικά προς άλλους.
4. Απώθηση. Είναι ο βασικός και πρωταρχικός αμυντικός μηχανισμός που βρίσκεται κάτω από όλους τους άλλους μηχανισμούς. Μοιάζει με ξέχασμα, γιατί η λειτουργία του είναι να ωθεί μη αποδεκτά ψυχικά στοιχεία – ιδέες, φαντασίες, συναισθήματα ή ενορμήσεις – στο ασυνείδητο και ενεργητικά να τα κρατά μακριά από την ενημερότητα και επίγνωση του ατόμου. Άλλοι αμυντικοί μηχανισμοί όπως η μετατροπή (στη διαταραχή μετατροπής), η μετάθεση (στις φοβίες) κτλ. μπορεί να κινητοποιηθούν σε δεύτερο επίπεδο, για να συμπληρώσουν ή να ενισχύσουν την απώθηση, που είναι όμως ο πρωταρχικός μηχανισμός των διαταραχών αυτών. Αποτέλεσμα της απώθησης είναι και καθημερινά φαινόμενα, όπως π.χ. αργοπορία ή το ξέχασμα μιας ανεπιθύμητης συνάντησης. Η απώθηση διακρίνεται από την άρνησηπου είναι ένας άλλος αμυντικός μηχανισμός, στο ότι η απώθηση μας προφυλάγει από την αναγνώριση των συναισθημάτων και σκέψεων μας, ενώ η άρνηση μας προφυλάγει από την αναγνώριση κυρίως της εξωτερικής πραγματικότητας.
5. Άρνηση. Είναι ο αμυντικός μηχανισμός που λειτουργεί ασυνείδητα και με τον οποίο το άτομο αρνείται την ύπαρξη ορισμένων στοιχείων της εξωτερικής κυρίως πραγματικότητας. Π.χ. ο αλκοολικός αρνείται ότι έχει πιει, ενώ ήδη μυρίζει ποτό. Σημασία έχει η άρνηση στις περιπτώσεις ύπαρξης σοβαρής ασθένειας, όπως π.χ. καρκίνου, που μπορεί να καθυστερήσει τη διάγνωση της (π.χ. μία γυναίκα αρνείται την ύπαρξη μικρού ογκιδίου στο μαστό της που συνεχώς μεγαλώνει για μήνες). Μετά τη διάγνωση μιας σοβαρής ασθένειας η άρνηση μπορεί να επηρεάσει τον βαθμό της επίγνωσης της σοβαρότητας της κατάστασης (καθώς το άτομο αρνείται κάποιο μέρος της αλήθειας που δεν αντέχει) και να λειτουργήσει έτσι είτε προσαρμοστικά είτε δυσπροσαρμοστικά.
6. Εκλογίκευση- Εκδραμάτιση. Εκλογίκευση: Στον αμυντικό αυτόν μηχανισμό μη αποδεκτή συμπεριφορά, κίνητρα ή συναισθήματα δικαιολογούνται με τη λογική ή γίνονται συνειδητά ανεκτά με λογικές (αλλά μη σωστές) εξηγήσεις. Έτσι, π.χ. μια γυναίκα περασμένης ηλικίας δικαιολογεί τη μη ανεύρεση συντρόφου με το ότι δεν βρέθηκε ποτέ ο κατάλληλος άντρας. Εκδραμάτιση: Πρόκειται για μια συμπεριφορική απάντηση (συνήθως πράξη) σε μια ασυνείδητη ενόρμηση ή παρόρμηση με σκοπό την προσωρινή μερική ανακούφιση της εσωτερικής τάσης και την αποφυγή της επίγνωσης της πραγματικής αιτίας. Π.χ. η έντονη και πολλαπλή σεξουαλική συμπεριφορά ενός άντρα μπορεί να είναι αποτέλεσμα ασυνείδητου άγχους αμφισβήτησης της αντρικής του ταυτότητας.
7. Ενσωμάτωση. Είναι ένας αρχέγονος αμυντικός μηχανισμός στον οποίο η ψυχική αναπαράσταση κάποιου ατόμου ή τμημάτων κάποιου ατόμου αφομοιώνεται μέσα στον εαυτό μέσα από μια διεργασία συμβολικής στοματικής πρόσληψης. Αναπαριστά ειδικό τύπο ενδοβολής και είναι ο πιο πρώιμος μηχανισμός ταυτοποίησης.
8. Εξιδανίκευση. Με τον μηχανισμό αυτόν που μπορεί να είναι και συνειδητός, ένα άτομο υπερεκτιμά συνειδητά ή ασυνείδητα μια ιδιότητα ή όψη κάποιου άλλου ατόμου που θαυμάζει. Έτσι, βέβαια, μπορεί και να καλύψει το άγχος από μια δικιά του ανεπάρκεια.
9. Μετάθεση. Με τον μηχανισμό αυτόν συναισθήματα, ιδέες ή επιθυμίες μεταφέρονται από το αρχικό τους αντικείμενο σε ένα πιο αποδεκτό υποκατάστατο. Είναι ο βασικός μηχανισμός που ψυχαναλυτικά θεωρείται ότι δημιουργεί τις φοβίες συμπληρώνοντας την απώθηση και ακολουθούμενος από αποφυγή του φοβικού πια υποκατάστατου (π.χ. μετάθεση της επιθετικότητας ενός παιδιού και του φόβου τιμωρίας γι’ αυτήν από τον πατέρα σ’ ένα σκύλο και δημιουργία φοβίας των σκύλων). Μετάθεση, όμως, ανευρίσκεται σαν μηχανισμός και στις καθημερινές εκδηλώσεις της ζωής, όπως όταν ένα άτομο «βγάζει» το θυμό στην οικογένεια του, ενώ απευθύνονταν ο θυμός αυτός βασικά προς το αφεντικό του.
10. Χιούμορ. Ο μηχανισμός αυτός επιτρέπει την έκφραση βασικά αγχογόνων συναισθημάτων και ιδεών χωρίς την πρόκληση άγχους (τόσο στο άτομο που τον χρησιμοποιεί όσο και στους άλλους που συμμετέχουν) με εστιασμό στην αστεία ή ειρωνική πλευρά τους. Έτσι απαγορευμένες επιθυμίες – σεξουαλικές ή επιθετικές – μπορούν να εκφρασθούν με μορφή αστείου και να μην εκδραματισθούν.
Ένα έχω να σας πω. Τα έχω ΟΛΑ. Έτσι λοιπόν πήρα μία μεγάλη απόφαση που θέλω να μοιραστώ μαζί σας.
Όλα τα ψυχολογικά μια χαρά και υπέροχα. Την έξοδο όμως με τους φίλους δεν την αλλάζω με τίποτε. Βγαίνω λοιπόν να ξεσκάσω και σας συμβουλέυω να κάνετε το ίδιο. Και να τον ακούτε τον παρατηρητή. Σπάνια πέφτει έξω και πάντα βγαίνει έξω.
Με πολλή αγάπη
Ο παρατηρητής