Ήταν Παρασκευή 29 Μαΐου και ώρα 11:30 π.μ όταν ο Σερ Έντμουντ Χίλαρι από τη Νέα Ζηλανδία και ο Σέρπα Τενζίνγκ Νοργκάι από το Νεπάλ έκαναν το όνειρο πραγματικότητα… Πάτησαν το πόδι τους στο Έβερεστ και κατακτούν την κορυφή του κόσμου.
Το 1953 ο Χίλαρι ήταν 33 χρόνων. Είχε ήδη ανέβει σε κάποιες κορυφές των Ιμαλαΐων και σειρά είχε το Έβερεστ. Τη δεκαετία του ’50 ο δρόμος για το Έβερεστ ελεγχόταν από το Θιβέτ και μόνο μια αποστολή το χρόνο έπαιρνε την έγκριση για να ανέβει στο βουνό. Ο Χίλαρι συμμετείχε στην βρετανική αποστολή, που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 1953 και αποτελούνταν από 400 άτομα. Το χιόνι και οι δυνατοί άνεμοι δυσκόλευαν τον δρόμο τους. Τον Μάιο του 1953 έφτασαν κοντά στην κορυφή, αλλά μόνο τέσσερις ορειβάτες ήταν σε θέση να συνεχίσουν. Κατά την τελική ανάβαση οι δύο δεν άντεξαν και γύρισαν πίσω. Σειρά είχε ο Χίλαρι με τον οδηγό του Νοργκάι.
Στις 29 Μαΐου 1953 στις έντεκα και μισή το πρωί οι δυο τους βρισκόταν στο ψηλότερο σημείο του πλανήτη, στα 8, 848 μέτρα.
Ο Τενζίνγκ Νοργκάι άνηκε στη φυλή των Σέρπα, που είναι γνωστοί ως οι οδηγοί των Ιμαλαίων. Ο Έντμουντ Χίλαρι γεννήθηκε στις 20 Ιουλίου 1919 στη Νέα Ζηλανδία. Ξεκίνησε να ασχολείται με την ορειβασία, όταν σε μια σχολική εκδρομή ανέβηκε μαζί με τους συμμαθητές του σε ένα βουνό. Μεγαλώνοντας εργάστηκε ως μελισσοκόμος, ώστε να έχει ελεύθερο χρόνο να κάνει ταξίδια σε όλο τον κόσμο. Με το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου άρχισε να εξασκείται για το μεγάλο του όνειρο, να κατακτήσει το Έβερεστ. Αρχικά ανέβηκε στο ψηλότερο βουνό της Νέας Ζηλανδίας, το Αοράκι, στις Άλπεις, και αρχές της δεκαετίας του ’50 είδε για πρώτη του φορά τα Ιμαλάια….
Στάθηκαν στην κορυφή για 15 λεπτά, καθώς η έλλειψη οξυγόνου δεν τους επέτρεψε να θαυμάσουν τη θέα για περισσότερο χρόνο….
Αφού αγκαλιάστηκαν και πανηγύρισαν, ο Χίλαρι έβγαλε αρκετές φωτογραφίες από το μαγευτικό τοπίο, με τον Νοργκάι να κυματίζει τις σημαίες της Μ. Βρετανίας, του Νεπάλ, των Ηνωμένων Εθνών και της Ινδίας. Πριν πάρουν το δρόμο της επιστροφής, ο Νοργκάι έθαψε στο χιόνι λίγα γλυκά και μπισκότα, ως μία βουδιστική προσφορά στους Θεούς, και μαζί με τον Χίλαρι έψαξαν για κάποιο σημάδι του Τζορτζ Μάλορι και του Άντριου «Σάντι» Ίρβινγκ, που είχαν εξαφανιστεί το 1924 στην προσπάθειά τους να κατακτήσουν το Έβερεστ.
Η κατάβαση ήταν αργή και επίπονη. Όταν ο αρχηγός της αποστολής, συνταγματάρχης Τζον Χαντ, τους είδε να επιστρέφουν εξαντλημένοι, θεώρησε ότι η προσπάθειά τους απέτυχε και χωρίς να χάσει χρόνο άρχισε να σχεδιάζει την επόμενη αποστολή. Μην μπορώντας να αρθρώσουν λέξη, οι δύο ορειβάτες έδειξαν το βουνό και με νοήματα εξήγησαν ότι έφτασαν στην κορυφή, δίνοντας το έναυσμα για τους ξέφρενους πανηγυρισμούς.
Ο υπόλοιπος κόσμος έμαθε τα νέα για το κατόρθωμά τους τέσσερις μέρες αργότερα, στις 2 Ιουνίου, παραμονή ενθρόνισης της Βασίλισσας Ελισάβετ.
Όταν ο Χίλαρι επέστρεψε από τα Ιμαλάια, χρίστηκε Σερ από την βασίλισσα Ελισάβετ και στη Νέα Ζηλανδία κυκλοφόρησαν χαρτονομίσματα των πέντε δολαρίων με το πρόσωπο του. Η κατάκτηση του ψηλότερου σημείου του κόσμου δεν ήταν αρκετή για να σταματήσει την ορειβασία. Μερικά χρόνια αργότερα, κατέκτησε άλλη μια πρωτιά. Ήταν ο πρώτος που διέσχισε από την στεριά την Ανταρκτική Ήπειρο από την μια άκρη στην άλλη. Η αναγνωρισιμότητα που απέκτησε, του επέτρεψε να βοηθήσει οικονομικά το Νεπάλ και να κάνει φιλανθρωπικά έργα, χτίζοντας σχολεία, νοσοκομεία και αεροδρόμιο στην περιοχή. …
Πολλοί είναι αυτοί που ακόμη και σήμερα επιχειρούν να ακολουθήσουν τα βήματά τους. Υπολογίζεται πως περίπου 1.200 ορειβάτες είχαν καταφέρει να επαναλάβουν το κατόρθωμα των Χίλαρι και Νοργκάι έως τις 50η επέτειο της πρώτης επιτυχημένης ανάβασης.
175 δεν γύρισαν ποτέ πίσω από τις χιονισμένες πλαγιές του Έβερεστ. Το σώμα του πρωτοπόρου Τζορτζ Μάλορι ανακαλύφθηκε το 1999. Η ιστορία θα έπρεπε να ξαναγραφτεί αν ήταν δυνατόν να αποδειχθεί ότι σκοτώθηκε κατά την κατάβαση, αφού προηγουμένως πάτησε στην κορυφή του κόσμου…
Το επίτευγμα των Χίλαρι και Νοργκάι ήταν αποτέλεσμα πολυετούς προσπάθειας. Ο Χίλαρι ήταν ο άνθρωπος που ανακάλυψε το μονοπάτι προς την κορυφή στη νότια πλαγιά του βουνού, το 1951, ως μέλος μιας αποστολής που ηγείτο ο Έρικ Σίπτον. Ένα χρόνο αργότερα, στο πλαίσιο μιας ελβετικής αποστολής υπό τον Ρέιμοντ Λαμπερτ, ο Νοργκάι είχε καταφέρει να φτάσει ως τα 8.599 μέτρα, δηλαδή 249 μέτρα από την κορυφή.
Το Έβερεστ πήρε το όνομά του από τον στρατηγό Τζορτζ Έβερεστ, που παρουσίασε τους πρώτους λεπτομερείς χάρτες των ινδικών βουνοκορφών, συμπεριλαμβανομένων και των Ιμαλαΐων.