Καταρχήν δεν είναι ‘μία’ ταινία μόνο, είναι 6 (αν δεν μου ξεφεύγει καμία, αλλά 6 σίγουρα) διαφορετικές ιστορίες σε 6 διαφορετικά χρονικά σημεία, που εκτίνονται από το πολύ μακρινό παρελθόν έως το πολύ μακρινό (μεταποκαλυπτικό) μέλλον. Με τους ίδιους ηθοποιούς να ερμηνεύουν τις μετενσαρκώσεις τους στη κάθε χρονική ενότητα.
Το εγχείρημα είναι τραγικά δύσκολο και θα ήταν πολύ εύκολο να τα κάνουν μαντάρα, όπως είχε συμβεί στο «Mr. Nobody» με τον Jared Leto. Eκείνη τη ταινία που η θεματική της ήταν “αν τελικά ο Jared δεν έκανε ‘αυτό’ και έκανε το ‘άλλο’ θα γινόταν ‘εκείνο’,” ενδιαφέρον το πείραμα δηλαδή, αλλά το τραβούσε τόσο που τελικά κατέληγε δήθεν, εκνευριστικό και βαρετό. Αυτό φοβόμουν πως θα συμβεί και στο «Cloud Atlas», απ’ το πρώτο υλικό που είδαμε, η πρώτη μου αντίδραση ήταν “ωχ, ‘Mr. Nobody’ νούμερο 2”. Αλλά όχι! Οι αδερφοί Wachowskis, των «Matrix», μαζί με τον Tom Tykwer, του «Run Lola Run», τα κατάφεραν.
Η ταινία κρατάει κοντά τρεις ώρες και δεν ξεφεύγει πουθενά. Τα περάσματα στο χωροχρόνο είναι άρτια δεμένα μεταξύ τους. Όταν μια πόρτα χτυπάει στον 19ο αι. μια άλλη ανοίγει έναν αιώνα μετά, για παράδειγμα. Πόσο δύσκολο είναι να κάνεις κάτι τέτοιο επί τρεις ώρες πηγαίνοντας συνεχώς μπρος και πίσω στον χρόνο, σε τόσες διαφορετικές ιστορίες; Αλλά δεν είναι μόνο οι τεχνικές συνδέσεις ανάμεσα στα μεταβατικά πλάνα, και η συνοχή της δράσης είναι αξιοθαύμαστη. Πράγμα ακόμη δυσκολότερο να επιτευχθεί. Όταν δηλαδή κόβεται μια ιστορία για να μεταφερθούμε σε μια άλλη, το σημείο που θα ξεκινήσει η επόμενη, έχει άμεση σχέση με τη συναισθηματική ένταση που μας έχει δημιουργήσει η μόλις προηγούμενη, που μπορεί να εκτυλισσόταν χιλιάδες χρόνια πριν (και τούμπαλιν). Δεν αισθάνθηκα ποτέ πως έκοψε κάτι πάνω στο καλύτερο σημείο για να πάει σε ένα άλλο σημείο λιγότερο φορτισμένο. Και χάρη σ’ αυτή τη δεξιοτεχνία αισθάνεσαι πραγματικά πως αυτό που βλέπεις είναι όλο μαζί ένα ολοκληρωμένο, συνδεδεμένο πράγμα.
Τι συνδέει όμως ουσιαστικά αυτές τις ιστορίες μεταξύ τους; Οι συνδέσεις είναι περισσότερο νοηματικές-φιλοσοφικές, παρά πρακτικές, του τύπου, ένα αντικείμενο ή ένας χαρακτήρας να παρουσιάζεται σε παραπάνω από μία ιστορίες. Έχει και κάποια τέτοια περάσματα ώστε να δημιουργηθούν νοητές γέφυρες, αλλά δεν είναι εκεί το θέμα. Και καλύτερα να μη προσπαθήσετε να κάνετε τέτοιες ‘πρακτικές’ συνδέσεις γιατί θα σας πονέσει το κεφάλι σας, θα μπερδευτείτε με τα ατελείωτα μπρος και πίσω στο χρόνο και θα χάσετε ουσιαστικά τη ταινία. Μία συμβουλή κατά τη παρακολούθηση είναι να κάτσετε αναπαυτικά, να παρακολουθήσετε απλά ό,τι περνάει μπροστά απ’ τα μάτια σας χωρίς να προσπαθείτε (με κάθε νέα συνέχεια) να σκεφτείτε όλα όσα είδατε πιο πριν. Και να είστε βέβαιοι πως είστε σε καλά χέρια, οι τρεις σκηνοθέτες του φιλμ ξέρουν ακριβώς τι κάνουν.
Το «Cloud Atlas» έχει πραγματικά τα πάντα. Μεγάλες επαναστάσεις, καταδιώξεις, αλλά φροντίζει να αναδείξει και τους χαρακτήρες του, που έχουν ουσιαστικό λόγο ύπαρξης και δεν αποτελούν απλά ποσοτικές μονάδες. Έχει δράμα, χιούμορ, στοιχεία περασμένων εποχών αλλά και επιστημονικής φαντασίας.
Και λογικά πρέπει να έχει και σίγουρο το oscar μακιγιάζ (αν μη τι άλλο). Αν δεν το πάρει μπορούν τα oscars απλά να σταματήσουν να διεξάγονται και οι συντελεστές να σκίσουν τα πτυχία τους. Πραγματικά, με τόσα διαφορετικά πρόσωπα, φυλές και φύλα, που αλλάζουν οι πρωταγωνιστές, πάρα πολλές φορές είναι τρομερά δύσκολο έως αδύνατο να τους αναγνωρίσεις πίσω απ’ το μακιγιάζ, ακόμα και αν πριν από λίγα μόλις δευτερόλεπτα τους είχες δει όπως είναι στη πραγματικότητα (σε άλλη ιστορία, σε άλλο χρόνο). Τα highlights του μακιγιάζ, ο Tom Hanks σε ρόλο, που χρονικά τοποθετείται στο δικό μας παρόν, δεν λέω ποιος ακριβώς είναι αυτός για λόγους έκπληξης, και σας διαβεβαιώνω θα εκπλαγείτε, και ο (μονίμως) κακός Hugo Weaving στο ρόλο της κακιάς νοσοκόμας(!), Νόαξ.
Σοβαρά τώρα, σκέφτεστε κάτι καλύτερο απ’ αυτό;
Η ταινία προβάλλεται από σήμερα στις ελληνικές αίθουσες. Διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ.