Το καλοκαίρι υποτίθεται πως είναι η εποχή της ανεμελιάς, της χαλάρωσης, των διακοπών και της «απόδρασης» από το άγχος. Κι όμως, για πολλούς ανθρώπους, αυτή η περίοδος συνοδεύεται από ένα παράξενο αίσθημα ενοχής όταν… δεν κάνουν τίποτα. Το φαινόμενο αυτό έχει αρχίσει να ονομάζεται “sunshine guilt” – ή αλλιώς: «ενοχή της ξεκούρασης».
Τι είναι το sunshine guilt;
Το “sunshine guilt” περιγράφει το ψυχολογικό βάρος που αισθάνονται πολλοί όταν δεν εκμεταλλεύονται «σωστά» τον καλό καιρό ή τις καλοκαιρινές ημέρες. Είναι το συναίσθημα ότι πρέπει πάντα να κάνεις κάτι – να πας για μπάνιο, να διασκεδάσεις, να “ζήσεις στο έπακρο” – και αν επιλέξεις απλώς να ξεκουραστείς, νιώθεις ότι χάνεις χρόνο ή “τεμπελιάζεις”.
Γιατί αυξάνεται το φαινόμενο το καλοκαίρι;
- Κοινωνικές προσδοκίες και πίεση για “απόλαυση”
Από τα social media μέχρι τις διαφημίσεις, το καλοκαίρι προβάλλεται ως μια εποχή όπου πρέπει να περνάμε τέλεια. Η σύγκριση με το τι “κάνουν οι άλλοι” ενισχύει το άγχος να είμαστε διαρκώς δραστήριοι και ευτυχισμένοι. - Ο φόβος της σπατάλης του χρόνου
Πολλοί νιώθουν ότι οι διακοπές είναι “λίγες και πολύτιμες”, οπότε πρέπει να αξιοποιηθούν στο έπακρο. Η ξεκούραση, λοιπόν, ενοχοποιείται ως χαμένος χρόνος. - Η εσωτερικευμένη κουλτούρα παραγωγικότητας
Στον δυτικό τρόπο ζωής, η αξία μας ταυτίζεται με την παραγωγικότητά μας. Ακόμα και στις διακοπές, πολλοί αισθάνονται άβολα όταν δεν κάνουν κάτι «χρήσιμο» ή «παραγωγικό».
Πώς να απενοχοποιήσεις την ξεκούραση
- Υπενθύμισε στον εαυτό σου ότι η ξεκούραση είναι ανάγκη – όχι πολυτέλεια
Ο εγκέφαλος και το σώμα χρειάζονται παύσεις για να λειτουργήσουν σωστά. Η ανάπαυση δεν είναι τεμπελιά, είναι αποκατάσταση. - Μείωσε τη σύγκριση με τους άλλους
Το καλοκαίρι δεν είναι διαγωνισμός εμπειριών. Αν εσύ θέλεις να διαβάσεις βιβλίο στη σκιά ή να κοιμηθείς το μεσημέρι, αυτό είναι εξίσου «σωστό» με το να πας σε beach party. - Μάθε να ακούς το σώμα και τη διάθεσή σου
Κάθε μέρα δεν χρειάζεται να είναι γεμάτη. Ο αληθινός στόχος των διακοπών είναι η επανασύνδεση με τον εαυτό σου – όχι το checklist των καλοκαιρινών δραστηριοτήτων.
Συμπέρασμα
Η καλοκαιρινή χαλάρωση δεν πρέπει να συνοδεύεται από ενοχές. Το δικαίωμα στην ξεκούραση, στην παύση και στο τίποτα είναι όχι μόνο αποδεκτό αλλά και απαραίτητο. Αντί να προσπαθείς να γεμίσεις κάθε μέρα, προσπάθησε να γεμίσεις εσένα. Κι αυτό, πολλές φορές, γίνεται στη σιωπή και την απλότητα.