Τα παιδιά έχουν μια υπέροχη, αλλά και εξαντλητική, συνήθεια: να ρωτούν «γιατί» για… τα πάντα. Από το γιατί ο ουρανός είναι μπλε, μέχρι το γιατί πεθαίνουν οι άνθρωποι ή γιατί κάποια παιδιά δεν έχουν σπίτι. Οι ερωτήσεις τους συχνά φέρνουν τους γονείς σε δύσκολη θέση — όχι γιατί δεν έχουν απαντήσεις, αλλά γιατί θέλουν να πουν την αλήθεια χωρίς να πληγώσουν, να φοβίσουν ή να μπερδέψουν το παιδί.
🧠 Γιατί τα παιδιά ρωτούν συνέχεια;
Τα παιδιά χρησιμοποιούν τις ερωτήσεις για να κατανοήσουν τον κόσμο. Είναι η δική τους μορφή εξερεύνησης. Όταν ρωτούν, δεν αναζητούν πάντα επιστημονική ακρίβεια — ζητούν νόημα, ασφάλεια και σύνδεση. Ένα «γιατί» μπορεί να κρύβει πίσω του το βαθύτερο ερώτημα: Είναι όλα εντάξει;
🎯 Πώς να απαντάς στα δύσκολα «γιατί»;
- Άκου προσεκτικά τι πραγματικά ρωτάει Μερικές φορές η ερώτηση είναι πιο απλή απ’ όσο φαντάζεσαι. Πριν απαντήσεις, ρώτα: «Τι σε έκανε να σκεφτείς αυτό;» ή «Τι πιστεύεις εσύ;».
- Δώσε απαντήσεις κατάλληλες για την ηλικία του Δεν χρειάζεται να πεις όλα τα δεδομένα — διάλεξε όσα μπορεί να καταλάβει χωρίς να νιώσει άγχος ή φόβο.
- Μίλα με απλότητα και αλήθεια Τα παιδιά καταλαβαίνουν πότε τους λέμε την αλήθεια και πότε τα αποφεύγουμε. Πες π.χ. «Κάποιοι άνθρωποι πεθαίνουν όταν το σώμα τους είναι πολύ κουρασμένο ή άρρωστο. Είναι κάτι φυσικό, αλλά στενάχωρο».
- Μην φοβάσαι να πεις «Δεν ξέρω» Το να δείξεις ότι και οι μεγάλοι δεν έχουν όλες τις απαντήσεις τους διδάσκει ότι είναι εντάξει να μην ξέρουμε — και να συνεχίζουμε να μαθαίνουμε.
- Απάντα με ενσυναίσθηση Αν ρωτούν κάτι που δείχνει φόβο ή ανασφάλεια, δώσε πρώτα συναισθηματική ασφάλεια. «Καταλαβαίνω ότι αυτό σε μπερδεύει/στεναχωρεί. Είμαι εδώ για να μιλάμε για όλα».
📚 Παραδείγματα απαντήσεων σε δύσκολες ερωτήσεις
- Γιατί πεθαίνουν οι άνθρωποι;
«Όταν οι άνθρωποι μεγαλώνουν πολύ ή αρρωσταίνουν σοβαρά, το σώμα τους δεν δουλεύει πια. Είναι κάτι που συμβαίνει σε όλους τους ανθρώπους κάποτε.» - Γιατί κάποιοι δεν έχουν σπίτι;
«Μερικοί άνθρωποι περνούν δύσκολες στιγμές και χρειάζονται βοήθεια. Γι’ αυτό υπάρχουν άνθρωποι και οργανισμοί που τους βοηθούν.» - Γιατί οι γονείς χωρίζουν;
«Μερικές φορές οι μεγάλοι αποφασίζουν να μη ζουν πια μαζί, αλλά αυτό δεν αλλάζει πόσο σε αγαπούν.»
Τα «γιατί» των παιδιών είναι πολύτιμες ευκαιρίες σύνδεσης και μάθησης — όχι μόνο για εκείνα, αλλά και για εμάς. Δεν χρειάζεται να είμαστε τέλειοι, αρκεί να είμαστε ειλικρινείς, διαθέσιμοι και γεμάτοι αγάπη. Άλλωστε, κάθε απάντηση που δίνουμε, είναι ένα θεμέλιο εμπιστοσύνης που χτίζεται μέρα με τη μέρα.