Αρχαιολόγοι στην Ολυμπία ανακάλυψαν πήλινη πλάκα, η οποία διασώζει 13 στίχους της Ραψωδίας Ξ της Οδύσσειας…. Η πλάκα χρονολογείται από τη ρωμαϊκή εποχή και πιθανώς πριν από τον 3ο αιώνα μ.Χ. Εάν μάλιστα η χρονολόγηση επιβεβαιωθεί, θα πρόκειται για το παλαιότερο σωζόμενο γραπτό απόσπασμα των Ομηρικών Επών.
Η Αρχαία Ολυμπία αναδεικνύεται για ακόμη μια φορά, ως ένα μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, τονίζουν εκπρόσωποι φορέων της Ηλείας, με αφορμή την πρόσφατη ανακάλυψη πήλινης πλάκας στην οποία αναγράφονται 13 στίχοι της Ξ ραψωδίας της “Οδύσσειας” του Ομήρου, η οποία χρονολογείται στη ρωμαϊκή εποχή και πιθανώς πριν από τον 3ο αι. μ.Χ.
«Πρόκειται για ένα αναπάντεχο εύρημα, δεν περιμέναμε σε επιφανειακή έρευνα να βρούμε επιγραφή. Στην αρχή όταν πρωτοαντικρίσαμε την πλάκα ήταν καλυμμένη από άλατα και επικαθίσεις από την έκθεση στις καιρικές συνθήκες, από τη βλάστηση κ.ά. Δεν αντιληφθήκαμε εξ αρχής γιατί ακριβώς επρόκειτο. Και, βεβαίως, όταν καταλάβαμε ότι είναι επιγραφή δεν περιμέναμε ότι είναι απόσπασμα από την Οδύσσεια. Καθαρίστηκε στα εργαστήρια συντήρησης, η επιγραφή είναι σε καλή κατάσταση, μπορούμε να πούμε ότι έχει χαραχτεί, ενώ ήταν ακόμα νωπός ο πηλός. Δεν είμαι σε θέση ακόμα να σας δώσω ερμηνεία γιατί είναι «περίεργο» το εύρημα και μοναδικό. Το πρόγραμμα τελείωσε, συνεχίζουμε με τη μελέτη και τη δημοσίευση των ευρημάτων. Το αποτέλεσμα ότι ταυτίστηκε, πρόσφατα, με τμήμα της ραψωδίας ξ της Οδύσσειας, και μια πρώτη χρονολόγηση πιθανολογείται τον 2ο αιώνα μ. Χ. είναι πολύ σημαντικό, αλλά, ίσως, με την επικείμενη συστηματική έρευνα περιμένουμε να φανεί αν πρόκειται για το παλαιότερο γνωστό απόσπασμα ομηρικών επών», ανέφερε η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας Ερωφίλη Κόλια, υπό τη διεύθυνση της οποίας διεξήχθη το ερευνητικό πρόγραμμα «Ο πολυδιάστατος χώρος της Ολυμπίας», σε συνεργασία με το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο και τρία γερμανικά Πανεπιστήμια.
Ραφωδία Ξ, στίχοι 01-13
Κι εκείνος, το λιμάνι αφήνοντας, μέσ΄ απ΄ το λόγγο επήρε τ΄ ορθό το μονοπάτι, που ΄βγαζε στο δάσο, εκεί που του ΄χε δείξει η Αθηνά το θείο πως θα ΄βρισκε χοιροβοσκό, τι απ΄ όλους τους δούλους του Οδυσσέα καλύτερα το βιος του αυτός γνοιαζόταν. Μπρος στην καλύβα του τον πέτυχε καθούμενο, και γύρα χτισμένον έβλεπες αυλότοιχο, στο ξέφαντο, μεγάλο, ψηλό, πανέμορφο· σαν έφυγεν ο ρήγας του, τον είχεν ο θείος χοιροβοσκός μονάχος του σηκώσει για τους χοίρους, χωρίς η αφέντρα του κι ο γέροντας Λαέρτης να το ξέρουν, από τις πέτρες που κουβάλησε· κι είχε ψηλά καρφώσει αγριαχλαδιάς κλωνάρια, κι έξωθε πυκνά παλούκια μπήξει ως πέρα από βαλανιδόκλαρα, τη φλούδα βγάζοντάς τους. Και στην αυλή είχε μάντρες δώδεκα μια πλάι στην άλλη χτίσει Ραφωδία Ξ, στίχοι 01-13 (μτφ Εφταλιώτης) Κι απ΄ το λιμάνι πήρε αυτός βουνήσιο μονοπάτι σε δάσια μέσα, που η θεά του το ΄χε πει πως ζούσε ο πάγκαλος χοιροβοσκός που νοιάζουνταν το βιος του πιότερο απ΄ όλους που ο τρανός Δυσσέας είχε δικούς του. Τον βρήκε και καθότανε στα ξώθυρα μονάχος, μπρος σε μεγάλο αυλόγυρο αψηλόστεκο κι ωραίο, με δρόμο γύρω, που ίδιος του τον είχε εκεί φτιασμένο για του ξενιτεμένου του του αφεντικού τους χοίρους, δίχως να ξέρει η αφέντισσα κι ο γέρος ο Λαέρτης, από βουνόπετρες συρτές, μ΄ αγριαπιδιές φραγμένο. Κι απόξω ορθόστησε πολλά παλούκια πυκνωμένα γύρω τριγύρω από ιδρυά καλά πελεκημένα· και χοιρομάντρες δώδεκα μες στην αυλή είχε χτίσει.
Εκ μέρους της ερευνητικής ομάδας: Δρ. Ερωφίλη-Ίρις Κόλλια (Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας), Kαθ. Franziska Lang (Πoλυτεχνείο Darmstadt), Δρ. Clemens Bruenenberg (Πoλυτεχνείο Darmstadt), Kαθ. Hans-Joachim Gehrke (Πανεπιστήμιο Freiburg), Kαθ. Klaus Hallof (Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften, Inscriptiones Graecae), Δρ. Birgitta Eder (Esterreichische Akademie der Wissenschaften), Kαθ. Andreas Vitt (Πανεπιστήμιο Mainz)