Ισχυρές ενδείξεις για τη δράση κυκλώματος επίορκων υπαλλήλων στο μετρό προκύπτουν από το πόρισμα εσωτερικού ελέγχου που διέταξε η διοίκηση της διαχειρίστριας εταιρείας ΣΤΑΣΥ Α.Ε. Το εμπιστευτικό έγγραφο, που έχει στη διάθεσή της η «Κ», αποκαλύπτει σοβαρές ατασθαλίες στην τήρηση των εντύπων παραλαβής και πώλησης εισιτηρίων, καθώς και μεθοδεύσεις για την απόκρυψη στοιχείων από παράλληλη έρευνα που διεξάγουν -για την ίδια υπόθεση- οι Επιθεωρητές Δημόσιας Διοίκησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι δύο ημέρες πριν ξεκινήσει ο έλεγχος, υπάλληλοι του τομέα Καταμέτρησης τηλεφώνησαν σε συναδέλφους τους στα εκδοτήρια των σταθμών και τους προέτρεψαν να εξαφανίσουν παλιά έντυπα παραλαβής και πώλησης εισιτηρίων. Στο πλαίσιο της εσωτερικής έρευνας μάλιστα, εργαζόμενοι στο μετρό (εκδότες και διακινητές εισιτηρίων) φέρονται να κατονόμασαν συναδέλφους τους στα εκδοτήρια σταθμών της γραμμής 3 του Μετρό, που με τη βοήθεια καθαριστριών πέταξαν στα σκουπίδια τα μεταχειρισμένα βιβλία για να εξαφανίσουν τα πειστήρια του «εγκλήματος».
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα μέλη του κυκλώματος συνήθιζαν να «αποσύρουν» μεγάλο αριθμό εισιτηρίων, χρησιμοποιώντας διάφορα προσχήματα (π.χ. ότι ήταν ελαττωματικά) και στη συνέχεια τα διέθεταν σε σημεία πώλησης εντός των σταθμών, εισπράττοντας οι ίδιοι το αντίτιμο. Το πόρισμα δεν αποσαφηνίζει πότε οι επίορκοι ξεκίνησαν τη δράση τους, ωστόσο, επισημαίνει ότι η διαδικασία που εφαρμοζόταν από το 2009 για τον εσωτερικό έλεγχο της διακίνησης και πώλησης εισιτηρίων άλλαξε αυθαίρετα από τον Τομέα Καταμέτρησης την άνοιξη του 2015, με το αιτιολογικό ότι το προσωπικό της εταιρείας δεν επαρκούσε. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, το ύψος της ζημίας για την ΣΤΑΣΥ Α.Ε. υπολογίζεται στα 15 εκατ. ετησίως.
Αρκετοί στο εσωτερικό της εταιρείας συσχετίζουν την έρευνα της διοίκησης και των επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης με το πρόσφατο μπαράζ καταδρομικών επιθέσεων κουκουλοφόρων σε σταθμούς Μετρό και ΗΣΑΠ κυρίως όμως με την ανάρτηση στο Διαδίκτυο μιας λίστας με τα ονόματα 125 ελεγκτών στα μέσα σταθερής τροχιάς. Ισχυρίζονται ότι η επίμαχη λίστα διέρρευσε στο Athens Indymedia από τους ίδιους τους εργαζομένους της εταιρείας, καθώς και ότι ο κατάλογος των ονομάτων είναι «προσεκτικά αλλοιωμένος», ώστε να μην αποκαλυφθεί η ταυτότητα του διαρρέοντος. Την υπόθεση ερευνά η υποδιεύθυνση Κρατικής Ασφάλειας, ενώ η δημοσιοποίηση της επίμαχης λίστας υπήρξε αφορμή για την πραγματοποίηση 24ωρης απεργίας των εργαζομένων στο μετρό, την 24η Μαρτίου.
Η υπόθεση άρχισε να εκτυλίσσεται στις 12 Φεβρουαρίου, όταν από ομάδα Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης ζητήθηκε να γίνει καταγραφή των βιβλίων – εντύπων παραλαβής και πώλησης εισιτηρίων που υπήρχαν στα εκδοτήρια των σταθμών, για τα έτη 2014-2015. Ο αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής Λειτουργίας έστειλε -μέσω email- το αίτημα στους τομεάρχες σταθμών των γραμμών 2 και 3, ζητώντας τους να ανταποκριθούν έως το πρωί της 15ης Φεβρουαρίου. «Τη Δευτέρα παρελήφθησαν μέσω fax τα απαντητικά δελτία (…). Παρατηρήθηκαν σοβαρές και αδικαιολόγητες καταγραφές για μη ύπαρξη των παρακάτω βιβλίων – εντύπων: δελτίο παράδοσης – παραλαβής εισιτηρίων, έντυπο παράδοσης – παραλαβής σάκων ασφαλείας εισπράξεων διακίνησης» αναφέρει το εμπιστευτικό πόρισμα που αποκαλύπτει η «Κ».
Εmails και καταθέσεις
Επειτα από συνεννόηση του διευθυντή Ασφαλείας με τον διευθύνοντα συμβούλιο της ΣΤΑΣΥ Α.Ε., συγκροτήθηκε επιτροπή για να διερευνήσει την υπόθεση. Τα μέλη της συγκέντρωσαν έγγραφα, ανέσυραν emails και πήραν καταθέσεις από 30 υπαλλήλους της εταιρείας. Από το τελικό εμπιστευτικό πόρισμα που συνέταξαν, προκύπτει αρχικά ότι η διαδικασία ελέγχου διακίνησης εισιτηρίων που είχε καθιερωθεί και εφαρμοζόταν από τον Απρίλιο του 2009 καταργήθηκε την άνοιξη του 2015 κατ’ εντολή του τομέα Καταμέτρησης με τον ισχυρισμό ότι το προσωπικό της εταιρείας δεν επαρκούσε για να την εφαρμόζει. Αντικαταστάθηκε από άλλη, απλούστερη και όπως αποδεικνύεται περισσότερο διαβλητή, η οποία όμως δεν εφαρμόζεται απ’ όλους τους διακινητές εισιτηρίων: «διαπιστώθηκε επίσης ότι τις παραλλαγές της διαδικασίας παράδοσης – παραλαβής εισιτηρίων δεν τις εφάρμοζαν όλοι οι διακινητές (…) σύμφωνα με μαρτυρίες, υπάρχουν υπάλληλοι που εφαρμόζουν τη διαδικασία, ενώ άλλοι την εφαρμόζουν κατά βούληση ή σπάνια», αναφέρει το πόρισμα. Προέκυψε ακόμα ότι τη 10η Φεβρουαρίου, δηλαδή δύο ημέρες πριν αρχίσει ο έλεγχος των επιθεωρητών, «υπήρξαν τηλεφωνικές επικοινωνίες από τον Τομέα Καταμέτρησης προς τους εν υπηρεσία Εκδότες Εισιτηρίων των Γραμμών 2 και 3 να εξαφανίσουν παλαιά μεταχειρισμένα βιβλία εντύπων που ήταν σε εκδοτήρια». Από μαρτυρίες αποκαλύπτεται η ταυτότητα των υπαλλήλων που πραγματοποίησαν της επίμαχες τηλεφωνικές κλήσεις, ενώ προκύπτει ακόμα ότι «οι εκδότες υπηρεσίας με τη βοήθεια καθαριστριών πέταξαν στα σκουπίδια τα μεταχειρισμένα βιβλία».
Πλαστά εισιτήρια σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, αλλά και συλλήψεις
Δεν είναι η πρώτη φορά που αποκαλύπτεται απάτη με εισιτήρια στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Το 2009 –για παράδειγμα– είχαν βρεθεί στη Θεσσαλονίκη πάνω από 100.000 πλαστά εισιτήρια του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών της πόλης. Από την έρευνα προέκυψε ότι τα εισιτήρια – «μαϊμού» είχαν εκτυπωθεί σε εργοστάσιο στη Βουλγαρία. Η υπόθεση αποκαλύφθηκε, όταν στην κατοχή ιδιοκτητών περιπτέρου βρέθηκαν 949 πλαστά εισιτήρια του ΟΑΣΘ. Παρόμοιο περιστατικό αποκαλύφθηκε το 2014 στην Αττική, μετά καταγγελία επιβάτη, στον οποίο επιβλήθηκε πρόστιμο με το αιτιολογικό ότι χρησιμοποιούσε πλαστό εισιτήριο. Ο επιβάτης είχε, τότε, προσκομίσει στην Υπηρεσία Ελέγχου Κομίστρου το πλαστό εισιτήριο και είχε δηλώσει ότι το προμηθεύτηκε από περίπτερο του Γαλατσίου. Μόλις προχθές, η Διεύθυνση Ασφάλειας Αττικής συνέλαβε τρεις ιδιοκτήτες καταστημάτων ψιλικών στου Ζωγράφου, με την κατηγορία ότι πωλούσαν πλαστά εισιτήρια για ΜΜΜ. Στα καταστήματά τους βρέθηκαν 421 πλαστά εισιτήρια. Σχολιάζοντας τα παραπάνω και κυρίως τα ευρήματα του εμπιστευτικού πορίσματος, ο Σπύρος Ρεβύθης, αντιπρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων Λειτουργίας του Μετρό δήλωσε στην «Κ»: «Εάν υπάρχουν ευθύνες εργαζομένων των ΣΤΑΣΥ σαφώς και να αποδοθούν. Σε περίπτωση όμως που διαπιστωθεί ότι οι καταγγελίες που έχουν γίνει δεν ευσταθούν, θα πρέπει να αποδοθούν οι ανάλογες ευθύνες στις διοικήσεις –σημερινές και προηγούμενες– που διακίνησαν αυτές τις καταγγελίες, με αποτέλεσμα να έχουν ρίξει λάσπη στον ανεμιστήρα σε βάρος των εργαζομένων».