Ερευνητές στη Βρετανία και στο Βέλγιο, με επικεφαλής έναν Έλληνα διδακτορικό φοιτητή, κατάφεραν να κάνουν την πρώτη επιτυχή ανάλυση και ανίχνευση αερίων στην ατμόσφαιρα μιας υπέρ-Γης, ενός κοντινού εξωπλανήτη παρόμοιου αλλά οκτώ φορές μεγαλύτερου σε μάζα από τη Γη.
Η ανακάλυψη, που θα δημοσιευθεί στο περιοδικό αστροφυσικής «The Astrophysical Journal», αφορά τον εξωτικό πλανήτη «55 Cancri e», γνωστό και ως «Γιάνσεν», που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 40 ετών φωτός από τη Γη και περιφέρεται γύρω από το άστρο 55 Cancri, γνωστό και ως «Κοπέρνικος». Ο εξωπλανήτης έχει έτος διάρκειας μόνο 18 ωρών (κινείται πολύ κοντά στο άστρο του, γι’ αυτό μια πλήρης περιφορά του είναι σύντομη) και η θερμοκρασία στην επιφάνειά του εκτιμάται ότι φθάνει τους 2.000 βαθμούς Κελσίου.
Ο Άγγελος Τσιάρας της Ομάδας Αστροφυσικής του Τμήματος Φυσικής και Αστρονομίας του University College του Λονδίνου (UCL), ο οποίος ειδικεύεται στη φασματοσκοπία εξωπλανητών, ανέπτυξε μια τεχνική φασματοσκοπικής ανάλυσης, που επέτρεψε στους επιστήμονες να αποκαλύψουν την παρουσία αερίου υδρογόνου και ηλίου στην ξηρή ατμόσφαιρα του εξωπλανήτη, όχι όμως υδρατμών. Εκτός από τον Έλληνα ερευνητή, μέλη της ερευνητικής ομάδας είναι ο Δρ Ίνγκο Γουάλντμαν και ο Μάρκο Ροτσέτο, επίσης από το τμήμα Φυσικής & Αστρονομίας του UCL.
«Είναι ένα συναρπαστικό εύρημα, επειδή για πρώτη φορά μπορέσαμε να βρούμε τα φασματοσκοπικά αποτυπώματα που δείχνουν ότι υπάρχουν αέρια στην ατμόσφαιρα μιας υπερ-Γης. O «55 Cancri e» έχει καταφέρει να διακρατήσει μια σημαντική ποσότητα υδρογόνου και ηλίου από το αρχικό νεφέλωμα, από όπου προήλθε» τονίζει ο Έλληνας ερευνητής.
Ένα αναπάντεχο εύρημα ήταν πως, ανάμεσα στα υπόλοιπα αέρια, βρέθηκε και η φασματική «υπογραφή» του υδροκυανίου, μιας ουσίας που θεωρείται ένδειξη για την υψηλή περιεκτικότητα της ατμόσφαιρας σε ανθρακικές ενώσεις.
«Αν η παρουσία υδροκυανίου επιβεβαιωθεί σε λίγα χρόνια, από τη νέα “γενιά” υπέρυθρων τηλεσκοπίων, τότε θα επιβεβαιωθεί ότι ο εξωπλανήτης είναι πλούσιος σε άνθρακα και αρκετά εξωτικός», επισημαίνει ο Τζόναθαν Τένισον, καθηγητής στο UCL.
Σε μία τέτοια περίπτωση, ωστόσο, η παρουσία της συγκεκριμένης ένωσης θα σημαίνει πως η ατμόσφαιρα είναι επίσης εξαιρετικά τοξική.