Το ψυχογράφημα «Η Αρρώστια της Νιότης» του Μπρούκνερ, γραμμένο το 1926, παρακολουθεί μια ομάδα νέων φοιτητών ιατρικής, που μέσα στην υπεροψία και στην απόγνωσή τους, προετοιμάζουν άθελά τους το έδαφος για τα κηρύγματα της εθνικοσοσιαλιστικής ναζιστικής ιδέας. Οι χαρακτήρες, ακροβατώντας ανάμεσα στην ιδιοφυΐα και στην παράνοια, στις σπουδές και στα πειράματα, ανακαλύπτουν τα όρια τους, φωτίζοντας σκοτεινές πτυχές του υποσυνείδητου που θα θέλαμε να ξεχάσουμε. Η παζολινική ατμόσφαιρα του έργου, μας κάνει να αναρωτηθούμε πραγματικά πόσο μακριά μπορεί να βρισκόμαστε από μια εποχή σκληρότητας και απανθρωπισμού. Τα παιχνίδια εξουσίας και το ερωτικό τους πάθος, θα τους φτάσει στο τέλος στα άκρα.
Τολμηρός και άκρως ρεαλιστικός, για την εξπρεσιονιστική του καταγωγή, ο συγγραφέας, λίγο πριν ο Χίτλερ ανέβει στην καγκελαρία, αυτοεξορίζεται στην Γαλλία και γράφει το αντιφασιστικό έργο «Οι Ράτσες».
Το ’68 ο γνωστός σκηνοθέτης Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ πρωταγωνιστεί σε έναν από τους βασικούς ρόλους, ξεθάβοντας το κλασικό πλέον έργο της γερμανικής λογοτεχνίας, με γερμανικό τίτλο «Krankheit der Jugend», ενώ ο Μάρτιν Κρίμπ το μεταφράζει διασκευάζοντας το «Pains Οf Υouth» και ανεβαίνει με μεγάλη επιτυχία το 2009 στο Λονδίνο.
Ο Δημήτρης Λάλος συνεχίζει με την ίδια ομάδα ηθοποιών, αναλαμβάνοντας τη μετάφραση και τη σκηνοθεσία ενός έργου που φωτίζει τα σκοτεινά παιχνίδια εξουσίας.
Έγραψαν για την παράσταση
“Ο Δημήτρης Λάλος συνεχίζει την μονήρη και πείσμονα προσπάθεια του για ένα θέατρο βαθιάς καλλιέργειας, καλλιέργειας και των παιδιών που καθοδηγεί αλλά και του κοινού. Έχει βάλει ψηλά τον πήχη και δουλεύει με συνθήκες πειραματικού εργαστηρίου. Διαμορφώνει ηθοποιούς με σκηνικό ήθος και ιδιάζουσα προσωπική τεχνική. Εκμεταλλεύεται και αξιοποιεί τα προσόντα των συνεργατών του και δεν εκθέτει τα ελαττώματα, αντίθετα τα ανατάσσει και τα εντάσσει στην ιδιομορφία του καθενός. Το έργο παίζεται σε έναν χώρο όπου το κοινό εντάσσεται μέσα στην δράση και συνυφαίνεται. Έτσι η διδασκαλία των ηθοποιών αφήνει εκτεθειμένο τον ηθοποιό στο κοντινό βλέμμα του θεατή. Έτσι, αδύνατον να ψεύδεται. Θεατρική οργανική, ωμή αλλά πλούσια σε ήχους και εικόνες μεταφορά του έργου του Μπρούκνερ.
Η ομάδα των ηθοποιών φυσάει! Κυριολεκτικά. Αποτελεί πλέον πρότυπο Σχολής. Αναφέρω χωρίς να ξεχωρίζω, τον Τάσο Δέδε, τον Ουσίκ Χανικιάν, τη Χριστίνα Μαριάνου, τον Γιώργο Τριανταφυλλίδη, τη Νατάσα Εξηνταβελώνη. Δεν μου επιτρέπεται όμως να μην εξάρω την αιχμηρή και διεισδυτική υπόκριση της Ξένιας Αλεξίου και την έντονη προσωπικότητα της Κρίστελ Καπερώνη. Τι έξοχη ισορροπία αδηφάγου ερωτικού κυνισμού!”
Κριτική για την “Αρρώστια της Νιότης” από τον Κώστα Γεωργουσόπουλο
Μια νεανική παρέα, αποτελούμενη από φοιτητές της ιατρικής με ιδιαίτερη μάλιστα επιστημονική κατάρτιση, απεικονίζει το τρομακτικό κοινωνικό και πολιτικό κενό των ημερών τους. Κάθε τι που θα μπορούσε να είναι ευοίωνο και επιτυχές, καταστρέφεται από παραφροσύνη, αδυναμία κάθε ελέγχου και καταφυγή σε ακραίες συμπεριφορές που υπονομεύουν την ίδια τους τη ζωή. Μια ζωή και μια νεότητα περιφρονημένη και ασήμαντη, που στο σκοτεινό τους υποσυνείδητο πονά σαν αθεράπευτη αρρώστια. Μια αρρώστια εξαπλώνεται επιδημικά, ανάμεσα σε προικισμένα και ιδιοφυή μυαλά. Ανήμπορα να διαχειριστούν τη σκέψη και τη σμπαραλιασμένη τους ηθική, δηλητηριασμένοι από την αδυναμία της επιλογής του καλού, ματαιοπονούν γιατί δεν ελπίζουν σε τίποτα. Απαισιόδοξοι, ηττημένοι και κουρελιασμένοι, ταπεινωμένοι και εξαθλιωμένοι, παγιδευμένοι και μπερδεμένοι σε αυτοκαταστροφικά συναισθήματα, διοχετεύουν «το νεανικό πάθος σε ερωτικό εκτροχιασμό». Διάφορα τιποτένια παιχνίδια εξουσίας τους ανακουφίζουν, καθώς επιβεβαιώνουν την ποταπότητά τους. Η έξυπνη σκηνοθεσία του Δημήτρη Λάλου αναδεικνύει τα γυμνά αισθήματα, την παγωνιά της ζωής και όλα τα ασυμμάζευτα ζοφερά αδιέξοδα των ηρώων – αντιηρώων. Οι ερμηνευτές καταφέρνουν να προκαλέσουν τις αντιστάσεις, τις αντιδράσεις και τις αποστάσεις μας. Με σφιγμένη ψυχή πονάμε για τη μηδενιστική τους θέση, τις αυτοκαταστροφικές τους αποφάσεις, απόρροια μια τραγικής εποχής. Αυτή η προσαρμοστικότητα στη βία και στον όλεθρο του πολέμου, τούς ωθεί στην επιθυμία να φτάσουν έναν άνθρωπο στο σημείο να διαπράξει ένα έγκλημα για εκείνους. Κι αυτό δεν αργεί να βρει τους εφαρμοστές και τους εκτελεστές μιας τέτοιας σατανικής πρόθεσης, στην εθνικοσοσιαλιστική ναζιστική ιδέα. Τυφλωμένοι από υπεροψία, αλλά πεπεισμένοι για την κατάπτωσή τους καταντούν να χάσουν κάτι «υψηλό κι ωραίο», γιατί δεν γνωρίζουν πραγματικά τι πρέπει να επιλέξουν. Καλόγουστα κοστούμια, πολυχρηστικά σκηνικά, λιτά μέσα, ζοφεροί μουσικοί ήχοι και ένα βαθιά ζεστό τραγούδι, πλαισίωσαν την σκληρή, αλλά όμορφη παράσταση.
Χαρά Κιούση
O Δημήτρης Λάλος και η ομάδα του συνυπογράφουν μια άκρως ενδιαφέρουσα και ιδιαίτερη παράσταση, με εκείνο το ιδιαίτερο στίγμα της κινηματογραφικής τεχνοτροπίας. Μια ισχυρή θεατρική ομάδα, που πιστεύω ότι αξίζει και ότι θα κρατήσει με το ξεχωριστό της στίγμα στα πολύβουα θεατρικά τεκταινόμενα.
Μαρία-Ευθυμία Γιαννάτου- θεατρολόγος-θεατροκριτικός