Η αγαπημένη, πολυσυζητημένη, πολύπλευρη και άκρως ενδιαφέρουσα περιοχή των Αθηνών, η Κυψέλη που μέχρι και σήμερα θεωρείται από τις πιο πολυσύχναστες περιοχές της Αθήνας, παρά την υποβάθμιση της ως αστικού κέντρου τα τελευταία 15 χρόνια, υπήρξε και είναι ακόμα ένα από τα μεγαλύτερα ορμητήρια τόσο πνευματικά και πολιτισμικά, όσο και κοινωνικά.
Η Κυψέλη συνέδεσε το όνομά της με ιστορικές μνήμες και αξεπέραστες ομορφιές της Αθήνας και στις μεταπολεμικές μας δεκαετίες αναγορεύτηκε σε σύμβολο αστικής ανάπτυξης και οικονομικής ευημερίας
Από την Κυψέλη έχουν περάσει οι μεγαλύτερες φυσιογνωμίες των τεχνών και των γραμμάτων, όπως η Κική Δημουλά, η Τζένη Καρέζη, ο Νίκος Εγγονόπουλος, ο Νίκος Γκάτσος, ο Οδυσσέας Ελύτης, ο Μένης Κουμανταρέας, ο Κάρολος Κουν, οι αδερφές Καλουτά και η λίστα δεν τελειώνει όσο και να θέλεις.
Όσο και να σας ακουστεί περίεργο, παλαιότερα οι τότε Αθηναίοι (που λίγο θυμίζουν τους σημερινούς) επισκέπτονταν τη γειτονιά της Κυψέλης για να δροσιστούν (!), αφού στα έγκατα του πεζόδρομου κυλούσε κάποτε ο Ιλισός ποταμός. Η Κυψέλη ήταν στην πραγματικότητα αγροτική περιοχή της Αττικής. Τα σπέρματα του ονόματος της εντοπίζονται στα μεσαιωνικά χρόνια, ενώ εμφανιζόταν με τις εκδοχές «Διψέλι» και «Γυψέλι», χωρίς να είναι αποσαφηνισμένη η ονοματοδοσία της.
Με αυτά τα ονόματα η συνοικία εμφανίζονταν ως τα μέσα του 19-ου αιώνα. Με την πάροδο του χρόνου όμως επικράτησε η ονομασία «Κυψέλη» από το «Γυψέλη» που πιθανόν με την σειρά του να προέρχονταν από το πλήθος των Γυπών που εμφανίζονταν στα γειτονικά «Τουρκοβούνια».
Η ανάπτυξη της περιοχής ως καθαρά αστικής ξεκίνησε την δεκαετία του 1930 με την κατασκευή μονοκατοικιών αλλά και των πρώτων σύγχρονων πολυκατοικιών στην Αθήνα, ταυτόχρονα με την περιοχή του Κολωνακίου, με επιρροές της εποχής όπως το Bauhaus και η Αρ Ντεκό. Σύντομα η Κυψέλη έγινε μία από τις αριστοκρατικότερες περιοχές της Αθήνας. Αυτό έδωσε την ώθηση τις επόμενες δεκαετίες του ‘50 και του ‘60, οπότε και η Κυψέλη ήταν στην ακμή της, στην κατασκευή συγκροτημάτων και πολυκατοικιών οι οποίες απευθύνονταν στην αστική τάξη. Επίσης, το γεγονός αυτό ευνοήθηκε από την ύπαρξη του Πεδίου του Άρεως ως πνεύμονα πρασίνου όπως επίσης και από την δενδρόφυτη της οδού Φωκίωνος Νέγρη, η οποία αρχίζει από την οδό Πατησίων και καταλήγει στην Πλατεία Κυψέλης.
Οι πολυκατοικίες της Κυψέλης του 1950 και 1960 κατοικούνταν από την αστική τάξη και θεωρούνταν προνομιούχες κατοικίες. Γι’ αυτό τα διαμερίσματά είναι ευρύχωρα και παρέχουν πολλές ανέσεις. Ακόμη, τα καταστήματα που πολλές φορές βρίσκονταν ισογείως των οδών βοήθησαν στην εμπορική ανάπτυξη της Κυψέλης. Εμπορικά κέντρα αποτέλεσαν η πλατεία Κυψέλης, η οδός Πατησίων, η οδός Κυψέλης, η Φωκίωνος Νέγρη και η πλατεία Αμερικής.
Παρ’ όλα αυτά η Κυψέλη άρχισε να υποβαθμίζεται από την δεκαετία του ‘80, καθώς η Αθήνα είχε ήδη επεκταθεί υπερβολικά και το έντονο τότε νέφος ρύπανσης έγινε κίνητρο για την εγκατάλειψη των κεντρικών περιοχών, από όσους είχαν την οικονομικη δυνατότητα, και την εγκατάσταση στα προάστια. Ακολούθως μειώθηκαν και οι αξίες των διαμερισμάτων αν και υψηλά διαμερίσματα επί της Φωκίωνος Νέγρη μπορούν να πωληθούν σημαντικά ακριβότερα σε σχέση με την υπόλοιπη συνοικία. Αρκετές περιοχές έχουν παραμείνει εμπορικές, όπως η πλατεία Κυψέλης και η οδός Φωκίωνος Νέγρη.
Με τα σημερινά δεδομένα, συγκεντρώσαμε κάποιες επιλογές για έξοδο και όχι μόνο, που αξίζει να δείτε και να επισκεφθείτε, εάν “περνάς“ από την περιοχή, γιατί ακόμα και Πατησιώτης-ισσα να ‘σαι, τα ξέρεις ήδη.
Διόνυσος- ένα όνομα, τεράστια αξία
Στην Ιθάκης 9-12 θα βρεις τα πιο νόστιμα σουβλάκια της Κυψέλης, επί της πλατείας του Αγίου Γεωργίου στον Διόνυσο του Γιώργου Ανδρονικάκη, και σίγουρα θα σε παραξενεύσει πόσο κόσμο, μικρό και μεγάλο θα δεις να σφύζει την περιοχής, καθώς ισχύει ότι οι Κυψελιώτες βγαίνουν αυστηρά Κυψέλη!
Ίσως το πιο ιστορικό μπαρ της Αθήνας, κάθε φορά που μπαίνω, με πιάνει η όρεξη να κάτσω μόνη μου και να παραγγείλω old fashioned ενώ θέλω ν’αρχίσω να γράφω μετά μανίας. Είναι αυθεντικό ποτάδικο-μπαρ, λειτουργεί από το 1957-λένε ότι μέχρι και ο Frank Sinatra έχει απολαύσει το ποτό του στο μαγαζί, που έχει οικοδομηθεί από τον Αριστομένη Προβελέγγιο! Ανήκει στον Θοδωρή και Λύσανδρο Παπαθεοδώρου, έχει την ίδια ρετρό και 60s διακόσμηση όσα χρόνια το επισκέπτομαι, ενώ η τζαμαρία/βιτρίνα του δείχνει τον έξω κόσμο σαν κινούμενο διαρκώς μεταβαλλόμενο πίνακα!
Αγαπημένη ταβέρνα Γη δίπλα στο σταθμό Λαρίσης, με κάμποσες δεκαετίες στην πλάτη του, υπήρξε μονοκατοικία πριν μισό αιώνα (ίσως και παραπάνω), καλοσυντηρημένο, «ζεστό»,με την ξυλόσομπα και τις παλιές φωτογραφίες και πόστερ να κλέβουν την παράσταση, μετά τα πεντανόστιμα πιάτα που σερβίρει (από μεζέδες μέχρι ποικιλίες). Κάθε Τρίτη και Πέμπτη, διοργανώνονται μουσικές βραδιές με παλιά ρεμπέτικα και λαϊκά (καλό είναι να παίρνετε και κανένα τηλέφωνο για να μάθετε) ! Τρομεροί μεζέδες, απίστευτό ριζότο και μελιτζανοσαλάτα, πολύ καλές τιμές κι αν αρέσκεσαι στο κρασί, στο τσίπουρο και στη ρακή, αυτή είναι η ουτοπία σου!
Αελλώ
Με 6+1 αίθουσες και ταράτσα για θερινό, το Αελλώ είναι και θα παραμείνει η τοπ επιλογή για σινεμά στην περιοχή. Επί της οδού Πατησίων, μαζεύει κόσμο από όλες τις περιοχές, δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από κανένα Village και Ster και τις Τετάρτες και Πέμπτες τα δύο άτομα μπαίνουν με ένα εισιτήριο.
Δημοτική Αγορά Κυψέλης
Τρελό meeting point για όλους, οικογένειες, παιδιά, παρέες φοιτητικές και μη, ζευγάρια και δε συμμαζεύεται, είναι από μόνο του το ορμητήριο της περιοχής και συγκεκριμένα της Φωκιώνου Νέγρη. Έχουν ανέβει μέχρι και παραστάσεις εδώ, γίνονται εποχιακά bazaar, εκθέσεις, workshops και γενικά, εάν το πετύχεις ανοιχτό, θα θαυμάσεις τη ρετρό γραφικότητα της σε συνδυασμό με το συνοικιακό χαρακτήρα της.
Μερακλήδες
Μετά τον Διόνυσο, ακολουθούν επάξια οι Μερακλήδες στην γευστική και street food προτίμηση. Πάνω στον πεζόδρομο της Αγίας Ζώνης, οι Μερακλήδες λειτουργούν πάνω από 30 χρόνια και έχουν από μαγειρευτά μέχρι φαγητά στη σούβλα, χειροποίητα και τιμημένα απ’όλους τους ψαγμένους Αθηναίους-θέλω να πιστεύω.
Θα υπάρξει και συνέχεια γιατί η Κυψέλη δε σταματάει εδώ (εννοείται).